VECTRA - REKOMPENSATA DLA KONSUMENTÓW ZA USŁUGĘ DODATKOWĄ

Vectra - rekompensata dla konsumentów za usługę dodatkową

13.12.2023 r.

  • Usługi dodatkowe uruchamiane bez Twojej wyraźnej zgody? To sprzeczne z prawem.
  • Vectra automatycznie aktywowała i pobierała płatności za usługę „Bezpieczny Internet”. Po decyzji Prezesa UOKiK, spółka wypłaci konsumentom rekompensatę za usługę włączoną w nieprawidłowy sposób.
  • Zgłoszone wcześniej w tej sprawie reklamacje zostaną pozytywnie rozpatrzone.

Vectra świadczy m.in. usługi telewizji kablowej i dostępu do internetu. Przed 11 maja 2020 r. część ofert promocyjnych, w oparciu o które Vectra zawierała umowy z abonentami, przewidywała automatyczne uruchamianie oprogramowania antywirusowego pod nazwą „Bezpieczny Internet”. W takim przypadku jego aktywacja była wymogiem uzyskania korzystnych warunków usług telekomunikacyjnych i nie można było z tego zrezygnować w momencie zawierania umowy. W zależności od oferty, tylko przez pierwsze dwa lub cztery miesiące usługa była bezpłatna. Następnie, jeśli konsument nie podjął działań, aby zrezygnować z usługi dodatkowej „Bezpieczny Internet”, zwiększała wysokość abonamentu o 6,90 zł miesięcznie.

Włączenie dodatkowych, płatnych usług zawsze musi odbywać się za wyraźną, świadomą zgodą konsumenta. Chodzi o zapewnienie realnego wyboru i możliwości odmowy. Konsument powinien zadecydować, czy świadczenie jest mu potrzebne i czy chce ponosić związane z nim koszty, które wykraczają poza uzgodnioną opłatę za usługę podstawową, np. dostępu do internetu lub telewizji – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zgodnie z ustawą o prawach konsumenta, włączenie dodatkowo płatnych usług musi się odbyć za wyraźną zgodą abonenta. Powinno do tego dojść najpóźniej w chwili wyrażenia przez niego woli zawarcia umowy, a nie na samym końcu tego procesu.

Prezes UOKiK wydał w sprawie Vectry decyzję zobowiązującą. Spółka pozytywnie rozpatrzy odrzucone wcześniej reklamacje dotyczące aktywacji usługi „Bezpieczny Internet” i zwróci pobrane za nią środki (do 24 płatności, czyli do 165,60 zł). Ponadto podwyższone opłaty za maksymalnie pięć pierwszych faktur (do 34,50 zł) zostaną zwrócone wszystkim abonentom, którzy zawarli umowę o świadczenie usługi dostępu do internetu w oparciu o warunki oferty promocyjnej przewidującej automatyczną aktywację usługi dodatkowej „Bezpieczny Internet” i zrezygnowali z niej przed otrzymaniem piątej faktury.

Zobowiązanie dotyczy zarówno obecnych, jak i byłych klientów Vectry. Vectra poinformuje konsumentów, których dotyczy rekompensata, o decyzji Prezesa UOKiK w indywidualnej korespondencji, na stronie internetowej Spółki i prowadzonym przez nią profilu na portalu społecznościowym Facebook.  Szczegóły dotyczące zobowiązania Vectry zawarte są w treści decyzji.

11 maja 2020 r. Vectra wycofała oferty, których warunki przewidywały, że uruchomienie płatnej usługi dodatkowej „Bezpieczny Internet” było konieczne dla zawarcia umowy na warunkach promocyjnych. Od tego dnia nowe oferty promocyjne nie zawierają już takiego warunku, przez co Vectra w każdym przypadku zadaje konsumentom odrębne pytanie o wyrażenie zgody na aktywację usługi „Bezpieczny Internet”. Jest to obecnie opcja dodatkowa, bez wpływu na warunki świadczenia głównego. Konsument może nie wyrazić zgody na jej aktywację.

Decyzja jest nieprawomocna. Vectra rozpocznie realizację swojego zobowiązania w terminach określonych w decyzji po jej uprawomocnieniu się.

Obowiązek uzyskania wyraźnej zgody przed zawarciem umowy na wszelkie dodatkowe płatności wynika z art. 10 ustawy o prawach konsumenta. Prezes UOKiK wielokrotnie już to wskazywał w prowadzonych działaniach wobec branży telekomunikacyjnej. W ostatnich latach Prezes UOKiK wydał decyzje zobowiązujące wobec spółek Cyfrowy PolsatUPCNetia, P4 (operator sieci Play) oraz Orange Polska. 

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w twoim mieście lub powiecie

Pliki do pobrania:

OPINIA OPINII NIERÓWNA - OLX Z ZARZUTAMI PREZESA UOKIK

Opinia opinii nierówna - olx z zarzutami Prezesa UOKiK

11.12.2023 r.

  • Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął postępowanie wobec Grupy OLX.
  • Zarzuty dotyczą nietransparentnych i wprowadzających w błąd określeń  przyjętych w systemie zamieszczania opinii.
  • Wątpliwości budzi także algorytm zawyżający oceny, który modyfikuje ich pierwotny charakter.

Olx.pl to jedna z najpopularniejszych w Polsce platform z ogłoszeniami lokalnymi, odwiedzana przez kilkanaście milionów użytkowników miesięcznie. Przedmiotem obrotu są rzeczy używane, fabrycznie nowe, a nawet usługi. Przedsiębiorca udostępnia platformę do takich zakupów użytkownikom indywidualnym i biznesowym, zarabiając na opłatach transakcyjnych czy opłatach za wystawianie przedmiotów. W takim modelu biznesowym kluczowe jest zaufanie konsumentów do operatora platformy, gwarantującego uczciwość transakcji, jak i systemu wystawiania ocen przez kupujących. Z badań przeprowadzonych na zlecenie UOKiK wynika, że dla 86 proc. osób kupujących w internecie opinie o sprzedającym są istotne przed podjęciem decyzji zakupowej.

-  Dynamika rozwoju technologicznego sprzyja ewolucji usług i tworzeniu nowych formatów, nie zawsze optymalnych dla konsumenta. Platformy internetowe nie mogą zapominać o fundamentalnych zasadach relacji z klientem, takich jak uczciwa i przejrzysta komunikacja. A nie ma o takiej mowy, gdy konsument wprowadzany jest w błąd co do podstawowych kategorii czy terminów stosowanych przez przedsiębiorcę. Nie powinno się tak zdarzać, że w opisie oceny mowa jest o „kupujących”, a faktycznie żadna z wystawionych sprzedającemu opinii nie musi pochodzić od osoby dokonującej zakupu - mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kupujący czyli kto?

Konsumenci zgłaszali sygnały o nieprawidłowościach w systemie ocen. Prezes UOKiK, po analizie sprawy, wszczął postępowanie wobec Grupy OLX i postawił jej dwa zarzuty. Po pierwsze wątpliwości wzbudza grono osób uprawnionych do zamieszczania opinii w serwisie olx.pl, określonych mianem „kupujących”. Okazuje się, że – wbrew powszechnemu znaczeniu ww. wyrażenia - nie są to tylko nabywcy, ale także osoby, które jedynie kontaktowały się ze sprzedającym. Zatem zakup produktu w serwisie nie warunkuje możliwości zamieszczenia opinii, która potem przedstawiana jest jednak jako ocena „kupującego”. Sugerowanie, iż opinia pochodzi od osoby, która zakupiła i zweryfikowała produkt, może wprowadzać w błąd.

Pozytywny liczy się…bardziej?

Drugim istotnym obszarem jest kwestia stosowanej skali ocen. Algorytm, jakim posługuje się serwis olx.pl, przypisuje wyższą wagę ocenom pozytywnym niż negatywnym i dodatkowo kwalifikuje jako oceny pozytywne te, które mieszczą się poniżej połowy w skali ocen. Oceny, które użytkownik ma do wyboru („Złe”, „Dobre”, Rewelacyjne”), oceniając „doświadczenie transakcyjne”, nie są tożsame z kategoriami ocen prezentowanych później w serwisie („Nie polecam”, „Nieźle”, „Dobrze”, „Rewelacyjnie”). Żeby przyporządkować oceny otrzymane przez sprzedającego do określonej kategorii, olx.pl dokonuje szeregu obliczeń, które nie są komunikowane użytkownikom. W rezultacie oceny wyświetlające się pod ogłoszeniami  sprzedających mogą sugerować wartość wyższą niż nadana w rzeczywistości przez osoby „kupujące” w ich opiniach.

Ponadto konsument nie ma wglądu w to, jakie oceny cząstkowe składają się na ogólną ocenę ogłoszeniodawcy. Nie może się także zapoznać z pisemnymi komentarzami dodanymi podczas wystawienia ocen cząstkowych (komentarze są obowiązkowe przy wyborze oceny „złe”, przy pozostałych ocenach są dobrowolne), są one widoczne tylko dla „sprzedającego”. Taki stan sprawia, że konsument nie jest w stanie łatwo zorientować się, iż podane oceny mogą być wyższe niż w rzeczywistości.

W ocenie Prezesa Urzędu opisane praktyki mogły wprowadzać konsumentów w błąd i zaburzać transparentność procesu zakupów. Jeśli zarzuty się potwierdzą, Grupie OLX.pl grozi kara do 10 proc. obrotu.

 

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w twoim mieście lub powiecie

Pliki do pobrania:

ZMIANA WARUNKÓW SUBSKRYPCJI? TYLKO ZA TWOJĄ ZGODĄ

Zmiana warunków subskrypcji? Tylko za Twoją zgodą

06.12.2023 r.

  • Konsumencie, miałeś wykupioną subskrypcję z automatyczną płatnością i podniesiono jej cenę za nowy okres bez Twojej zgody? To sprzeczne z prawem.
  • Amazon Digital UK i Amazon EU w ramach Amazon Prime i Prime Video zmieniają praktykę pod wpływem działań Prezesa UOKiK.
  • Trwa weryfikacja praktyk u 7 innych podmiotów oferujących usługi w ramach subskrypcji, a to dopiero początek.

Według raportu BlueMedia w 2022 r. 40 proc. Polaków korzystało z dostępu do filmów i seriali w ramach usług subskrypcji*. Na przestrzeni lat popularność tego typu serwisów wciąż rośnie. W 2021 r. statystyczny Polak korzystał z 5,7 subskrypcji, podczas gdy rok wcześniej – z 3,9**. W ten sposób kupowaliśmy przede wszystkim usługi telekomunikacyjne i telewizyjne, VoD, a także usługi dla domu (woda, prąd, gaz) czy ubezpieczenia. Streaming wideo, muzyki albo gier to najbardziej powszechne przykłady usług abonamentowych w polskich domach. Różne definicje subskrypcji charakteryzują się jedną wspólną cechą – zawsze mówią o regularnych płatnościach za korzystanie z usługi lub produktu na określonych warunkach, przy których operatorzy automatycznie pobierają opłatę za nowy okres subskrypcji z przypisanej do konta karty płatniczej.

Rynek subskrypcji charakteryzuje się dużą różnorodnością – od abonamentu na suplementy, przez subskrypcję hulajnogi miejskiej czy dostęp do programów filmowych po inne usługi cyfrowe. Wszystkie te obszary podlegają stałemu monitoringowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W ostatnim czasie Prezes UOKiK przyjrzał się regulaminom subskrypcji różnych usług dostępnych w ramach pakietów: Amazon Prime oraz Amazon Prime Video. W obowiązujących umowach spółki: Amazon EU i Amazon Digital UK stosowały m.in. procedury, które umożliwiały jednostronną zmianę cen od nowego okresu subskrypcyjnego. Tego typu warunek jest szczególnie krzywdzący dla klientów, w sytuacji w której do konta przypisana została karta płatnicza (debetowa lub kredytowa), a operator przyznaje sobie prawo do automatycznego pobrania opłaty w nowej wysokości na kolejny okres subskrypcji. Zdaniem Prezesa UOKiK w takich przypadkach istotne warunki, w tym przede wszystkim zmieniona cena usługi, nie powinny wiązać konsumentów, jeżeli nie wyrażą świadomej zgody na przedłużenie subskrypcji na nowych warunkach.

- Od lat postulujemy, by warunki umowne uczciwie regulowały obowiązki stron umowy. W przypadku zyskujących na popularności usług subskrypcji konsumenci ufają usługodawcy i powierzają swoje dane z karty płatniczej, by regularnie móc korzystać z dostępu i opłacać swoje zobowiązania. Nie znaczy to, że od tego momentu operatorzy mogą bez ich zgody pobierać opłaty wyższe niż te, na które wcześniej konsumenci się zdecydowali – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zakwestionowane praktyki nie uwzględniały i nie zabezpieczały w wystarczający sposób interesów konsumentów jako słabszej strony umowy. W ocenie Prezesa UOKiK nowa cena lub inne nowe istotne warunki umowy mogą być wprowadzone od kolejnego okresu subskrypcyjnego tylko za uprzednią zgodą konsumenta. Niedopuszczalne jest automatyczne pobieranie opłat według zmienionego cennika w formie zablokowania środków z podpiętej karty płatniczej lub jednostronne wprowadzanie istotnych zmian w warunkach umownych.

 Nie ma czegoś takiego jak „milcząca zgoda” konsumenta w przypadku przedłużania subskrypcji na kolejne miesiące przy zmienionych stawkach. W sytuacji zmiany ceny nie wystarczy sam fakt poinformowania z wyprzedzeniem o zmianie cenników. Konsument musi mieć możliwość akceptacji nowej ceny usługi, w ramach której podejmie świadomą decyzję o ewentualnym przedłużeniu trwania umowy na zmienionych warunkach – dodaje Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zgodnie z ustaleniami z Prezesem UOKiK od jutra Amazon EU i Amazon Digital UK będą wysyłać do swoich obecnych klientów zawiadomienie, że postanowienia dotyczące zmian warunków umownych, a także inne zakwestionowane klauzule nie będą stosowane przez przedsiębiorców. Nie wyklucza to możliwości powoływania się na nie przez konsumentów. Dla nowych klientów wprowadzone zostaną nowe warunki umowne.

Zakończone postępowania wobec Amazon EU i Amazon Digital UK są jednocześnie częścią szerszych analiz na rynku subskrypcji prowadzonych obecnie przez Prezesa UOKiK. W przypadku tych dwóch spółek działania Prezesa UOKiK zostały zakończone na etapie postępowania wyjaśniającego. Jest to efekt współpracy z Urzędem i wypracowania akceptowalnych rozwiązań z korzyścią dla konsumentów. Istotne jest również to, że obie spółki nie zmieniły cen swoich usług ani przed, ani w trakcie interwencji Prezesa UOKiK. Obecnie UOKiK prowadzi postępowania wyjaśniające dotyczące usług subskrypcyjnych oferowanych przez marki: Apple, Disney+, Google (z YouTube Premium), HBO Max, Microsoft (z GamePass), Netflix, Sony (z PlayStation Plus), i ewentualnych zmian cen przez nich dokonywanych.

- Liczę na zmianę uciążliwych dla konsumentów praktyk, szczególnie przez dużych, globalnych graczy działających na rynku usług subskrypcyjnych. Wierzę, że przedsiębiorcy uszanują obowiązujące w Polsce zasady i dostosują umowy, tak aby wymagana była wyraźna zgoda konsumentów na ewentualne zmiany istotnych warunków. W przypadku wprowadzenia nowych opłat i automatycznego obciążania nimi obecnych klientów, niezbędne będzie usunięcie skutków takich praktyk. Brak reakcji niestety może skutkować podjęciem przez nas kolejnych działań, w tym nałożeniem sankcji finansowych – podsumowuje Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Dane cytowane w komunikacie pochodzą z:

* Raportu „Finanse Polaków w czasach postpandemicznych” BlueMedia

** Raportu „SubskrypcjePL” Digital Poland

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w Twoim mieście lub powiecie
Europejskie Centrum Konsumenckie: 22 55 60 600 – w sprawach transgranicznych dotyczących państw UE, Norwegii, Islandii i Wielkiej Brytanii

Pliki do pobrania:

ROWERY SCOTT - PREZES UOKIK WSZCZYNA POSTĘPOWANIE

Rowery Scott - Prezes UOKiK wszczyna postępowanie

05.12.2023 r.

  • Prezes UOKiK wszczął postępowanie przeciwko Scott Sportech Polska.
  • Zarzuty wobec spółki dotyczą ograniczania konkurencji poprzez podział rynku sprzedaży rowerów.
  • W wyniku kwestionowanych praktyk konsumenci mogli zostać pozbawieni możliwości zakupów produktów przez internet.

Scott Sportech Polska jest m.in. wyłącznym dystrybutorem popularnej marki rowerów Scott. Są one następnie wprowadzane do obrotu przez ok. 90 niezależnych dealerów na terenie Polski. Zastrzeżenia Prezesa UOKiK wzbudziły ustalenia, w których spółka zabraniała dealerom sprzedaży rowerów przez internet. Sprzedawcy mogli zamieszczać oferty na swoich stronach, jednak kiedy potencjalny klient chciał dokonać zakupu przez internet, miał być nakłaniany do szukania odpowiedniego sklepu stacjonarnego. Dystrybutorzy nie mogli również sprzedawać rowerów na platformach typu Allegro czy OLX. Zakaz sprzedaży online mógł ograniczać konkurencję pomiędzy dealerami do wąskiego obszaru lub nawet całkowicie ją likwidować, jeśli na danym terenie działał tylko jeden sprzedawca. Z informacji uzyskanych podczas przeszukania w siedzibie firmy wynika, że spółka Scott Sportech Polska monitorowała, czy dystrybutorzy przestrzegają ustaleń i interweniowała, jeśli próbowali sprzedawać rowery online.

Skutkiem zakazu sprzedaży przez internet mógł być podział rynku. Dystrybutorzy nie musieli rywalizować o klientów z konkurentami na terenie całego kraju, lecz jedynie z tymi blisko siedziby własnego sklepu. Jednocześnie konieczność pokonywania dużych odległości, żeby kupić sprzęt w sklepie stacjonarnym, mogła zniechęcać konsumentów do zakupu najlepszych dla siebie i tańszych rowerów – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Za naruszenie konkurencji spółce Scott Sportech Polska grozi kara do 10 proc. rocznego obrotu. Nie jest to pierwsza interwencja Prezesa UOKiK dotycząca zakazu sprzedaży rowerów przez internet. Przykładowo, w 2023 r. Prezes UOKiK nałożył około 2,5 mln zł kary na spółkę Merida Polska.

Światowy Dzień Konkurencji

Podział rynku to jedna z form porozumień ograniczających konkurencję, które najbardziej szkodzą konsumentom i często pozbawiają ich możliwości zakupu produktów w dobrej jakości i cenie. Przypominamy o tym w Światowym Dniu Konkurencji. Jest on obchodzony co roku (od 2010 r.) 5 grudnia przez pozarządową organizację Consumer Unity & Trust Society (CUTS International) oraz Konferencję Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD).  Więcej na temat ochrony konkurencji na naszej stronie internetowej https://konkurencja.uokik.gov.pl/. Znajdują się tam m.in. informacje na temat programu dla sygnalistów. Wiesz  o praktykach ograniczających konkurencję? Wejdź na stronę  i skorzystaj z prostego formularza. Zastosowany system zapewnia całkowitą anonimowość, także wobec Urzędu.

Pliki do pobrania:

KONSUMENCI MAJĄ ZGRYZ Z USŁUGAMI DR SMILE - ZARZUTY PREZESA UOKIK

Konsumenci mają zgryz z usługami Dr Smile - zarzuty Prezesa UOKiK

27.11.2023 r.

  • Korzystający z usług Dr Smile mogli mieć utrudniony dostęp do pełnych warunków umowy oraz być poddawani presji w celu natychmiastowego jej podpisania.
  • Spółka mogła nie wywiązywać się też z obowiązku przekazania konsumentom kompletnej treści umowy oraz potwierdzenia jej zawarcia.
  • Prezes UOKiK Tomasz Chróstny zakwestionował również stosowanie niedozwolonego zapisu przy anulowaniu umowy.

Spółka Dr Smile deklarowała korektę wad zgryzu poprzez stosowanie wyprodukowanych na zamówienie, spersonalizowanych nakładek prostujących zęby. Do Urzędu wpłynęło ponad 100 sygnałów od konsumentów wskazujących na nieprawidłowości w procesie zawierania umowy. Sposób działania spółki mógł być nierzetelny i naruszać zbiorowe interesy konsumentów.

Schemat usługi wyglądał następująco: konsument za pośrednictwem platformy internetowej umawiał się na wizytę w jednym w gabinetów stomatologicznych, gdzie wykonywany był scan zębów. Następnie spółka Dr Smile, po otrzymaniu scanu, przygotowywała tzw. plan leczenia. Kolejnym etapem była rozmowa telefoniczna, podczas której konsumentowi po raz pierwszy udostępniano plan korekty zgryzu i warunki finansowe usługi. Podczas takiej pierwszej telekonsultacji konsument był intensywnie nakłaniany do zawarcia umowy, nie miał wystarczającego czasu do namysłu czy dokładnego zapoznania się ze szczegółowymi warunkami oferty.

 

Zawierane zdalnie umowy na korektę wad zgryzu to specyficzny rodzaj usługi. Nie obowiązuje przy nich prawo do odstąpienia od umowy ponieważ są to produkty spersonalizowane, dostosowane do wady zgryzu konkretnego konsumenta. Koszt takiej usługi wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, zatem jest to wydatek znacznej wysokości, z którego konsument nie może zrezygnować.

Prezes UOKiK postawił spółce Dr Smile również zarzut stosowania w „Porozumieniu o anulowaniu umowy” klauzuli abuzywnej, polegającej na zrzeczeniu się przez konsumentów wszelkich przyszłych roszczeń, czyli np. z tytułu błędów medycznych będących następstwem zastosowania korekty zgryzu Dr Smile. Zapis taki może być niezgodny z prawem i jeśli zarzut Urzędu zostanie potwierdzony, klauzula nie będzie dla konsumentów wiążąca.

Każdy konsument ma prawo do świadomych i samodzielnych decyzji przy wyborze produktów lub usług. Działania takie jak wywieranie presji, manipulowanie czy utrudnianie dostępu do warunków umowy są niezgodne z prawem i nie mogą być stosowane. Naganne jest także wprowadzanie do umowy zapisów, które ograniczają odpowiedzialność przedsiębiorcy za realizację umowy i pozbawiają konsumentów możliwości dochodzenia swoich roszczeń – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Jeśli zarzuty się potwierdzą, to za stosowanie niedozwolonej klauzuli i każdej z praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przedsiębiorcy grozi kara do 10 proc. rocznego obrotu.

 

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w twoim mieście lub powiecie
Europejskie Centrum Konsumenckie - 22 55 60 600 – w sprawach transgranicznych dotyczących państw UE, Norwegii, Islandii i Wielkiej Brytanii

Pliki do pobrania: