UPC Polska to spółka, która świadczy konsumentom usługi telekomunikacyjne, takie jak dostęp do internetu, telewizji kablowej oraz telefonii stacjonarnej. Do UOKiK wpływały liczne zgłoszenia, dotyczące nieprawidłowego naliczania i pobierania rażąco wysokich opłat, kiedy konsument zrezygnuje z usług przed końcem umowy zawartej na rok lub dwa – czyli czas oznaczony.

Zgodnie z prawem telekomunikacyjnym, w przypadku rozwiązania umowy na czas określony wysokość roszczenia w związku z wypowiedzeniem jej przez abonenta lub z jego winy nie może przekroczyć wysokości przyznanej ulgi, pomniejszonej proporcjonalnie do okresu od zawarcia do rozwiązania.

Sygnały, które dotarły do UOKiK, dotyczyły przede wszystkim bardzo wysokich opłat naliczanych przez UPC. Jeden z abonentów tak opisywał swoją sytuację: „Chciałem rozwiązać wcześniej umowę zawartą z UPC. Po kontakcie telefonicznym dostałem informację, że gdybym rozwiązał umowę w sierpniu br. kara wynosi 11 000 zł. Umowa została zawarta w marcu 2021 na 2 lata. Koszt całej umowy to około 3100 zł”. Podobne przypadki opisywali inni poszkodowani: „Zostaliśmy poinformowani o tym, że opłata będzie wynosić 4000 zł. Kwota wypowiedzenia umowy jest absolutnie nieadekwatna do ceny za usługę - obecnie płacimy 60 zł za internet, więc całkowita kwota do końca umowy wynosiłaby 900 zł”.

Prezes UOKiK stwierdził, że naliczając zawyżone opłaty za wypowiedzenie umowy przed terminem UPC narusza zbiorowe interesy konsumentów. Spółka stosuje nieuczciwą praktykę rynkową, ustalając wysokość ulg. W efekcie żądane przez UPC należności w momencie rezygnacji przez klienta przed końcem umowy znacznie przewyższały sumę opłat jakie poniósłby konsument, gdyby płacił miesięczny abonament do końca okresu trwania umowy. Pozytywną informacją jest to, że spółka w wielu przypadkach nie pobierała należności w wysokości pierwotnie naliczonej. Klienci nie mieli jednak świadomości tego, co wpływało na ich decyzje o kontynuowaniu umowy.

- Praktyka UPC Polska dotyczy tysięcy polskich konsumentów. Spółka zawyża przyznane klientom ulgi, które stanowią podstawę wyliczenia opłaty za wypowiedzenie umowy. Tym samym de facto spółka wymusza na konsumentach kontynuację umów - wielu z nich nie decydowało się na zakończenie współpracy, obawiając się wysokiej opłaty za jej rozwiązanie. Takie zachowanie UPC Polska należy ocenić jako naganne nie tylko pod względem ekonomicznym, ale i społecznym. UPC musi zmienić nieuczciwą praktykę oraz zwrócić konsumentom kwotę, która przewyższała sumę opłat abonamentowych pozostałych do końca trwania umowy – wyjaśnia Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Prezes Urzędu nałożył na UPC Polska karę w wysokości 12 585 082 złotych. Gdy decyzja się uprawomocni, to w jej wyniku abonenci otrzymają zwrot nieprawidłowo pobranych opłat. UPC poinformuje konsumentów SMS lub mailowo o tym co należy zrobić, aby odzyskać niesłusznie pobrane przez spółkę środki.

Decyzja ma zostać opublikowana na stronie internetowej przedsiębiorcy. Przysługuje od niej odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w twoim mieście lub powiecie
Urząd Komunikacji Elektronicznej – Centrum Informacji Konsumenckiej tel. 22 330 40 00

Pliki do pobrania:

• Komunikat prasowy 10.10.2022 (124,17 KB, docx, 2022.10.10)
• Wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego (2,57 MB, mp3, 2022.10.10)
• Decyzja nr DOZIK 13/2022 (1,22 MB, pdf, 2022.10.10)

Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych ma zapobiegać sytuacjom, w których duży przedsiębiorca w transakcji handlowej ze swoim kontrahentem nie wywiązuje się ze swojego podstawowego obowiązku umownego, jakim jest zapłata w terminie za dostarczone mu towary lub wykonane usługi. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku spółki z branży rolniczej, zajmującej się głównie przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa z drobiu.

- Spółka Farmio opóźniała się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych na rzecz swoich dostawców. Jej kontrahentami byli przede wszystkim mikro, mali i średni przedsiębiorcy, w tym lokalni dostawcy z branży rolno-spożywczej. Groziło to niewypłacalnością, a nawet upadłością mniejszych podmiotów, których płynność została zachwiana albo zamrożona przez brak zapłaty za dostarczony towar – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Najwyższa kwota opóźnionego świadczenia to ponad 955 tys. zł z tytułu jednej faktury opłaconej po terminie. Największa zaległość wobec jednego kontrahenta wyniosła ponad 3 mln zł i dotyczyła 11 faktur. Kolejne siedem najbardziej poszkodowanych podmiotów otrzymało od Farmio po terminie świadczenia na ok. 2 mln zł każdy. Byli to najczęściej polscy przedsiębiorcy.

- Wielu przedsiębiorców z sektora MŚP skarży się na kłopoty z uzyskaniem na czas pieniędzy od swoich kontrahentów. Nieterminowe płatności, jak i zbyt długie terminy zapłaty, mają bardzo negatywny wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw, zwiększając ryzyko ich upadłości. Jest to szczególnie niekorzystne dla małych  przedsiębiorców, pierwszego ogniwa w łańcuchu dostawców z branży rolno-spożywczej, którzy z różnych powodów nie mogą skorzystać z rozwiązań poprawiających płynność finansową. Obecnie terminowy przepływ pieniędzy pomiędzy kontrahentami, zwłaszcza płynący od największych do najmniejszych przedsiębiorców, jest warunkiem przetrwania wielu z nich - podkreśla Prezes UOKiK.

Trzy odstąpienia od wymierzenia kary

Przepisy dotyczące zatorów płatniczych przewidują, że Prezes UOKiK odstępuje od wymierzenia kary, jeśli wartość należności, których przedsiębiorca nie otrzymał lub otrzymał je z opóźnieniem w badanym okresie, przewyższa sumę zobowiązań, których sam nie opłacił lub opłacił z opóźnieniem.

Tak było w przypadku trzech przedsiębiorców: Polmlek Grudziądz zajmującego się przetwórstwem mleka i wyrobem sera,  ABP Poland – producenta artykułów spożywczych, specjalizującego się w przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa oraz Wipasz, który działa na rynku produkcji pasz.

Prezes UOKiK ustalił, że spółka Polmlek Grudziądz w badanym czasie (grudzień 2020 r. - luty 2021 r.) nie uregulowała w terminie świadczeń pieniężnych na ponad 51 mln zł, jednocześnie nie otrzymując terminowo należności na ponad 80 mln zł. Suma zobowiązań ABP Poland  wyniosła w okresie lipiec-wrzesień 2020 r. ponad 29 mln zł, a łączna kwota opóźnionych należności ponad 46 mln zł. W przypadku Wipasz opóźnienia w zapłacie zobowiązań handlowych w badanym okresie (lipiec-wrzesień 2020 r.) wyniosły ponad 94 mln zł, a z kolei opóźnione należności handlowe to co najmniej 139 mln zł.

Nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych oraz sposób karania

Interwencja Prezesa Urzędu w sprawach dotyczących zatorów płatniczych jest możliwa, jeśli  w ciągu 3 kolejnych miesięcy suma wartości wszystkich świadczeń pieniężnych niespełnionych lub spełnionych po terminie przez przedsiębiorcę na rzecz jego kontrahentów przekracza 5 mln złotych.

Nowelizacja przepisów

Do Sejmu trafiła wypracowana przez UOKiK wspólnie z MRiT nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Jej celem jest zarówno doprecyzowanie, jak i uproszczenie przepisów dotyczących walki z zatorami płatniczymi. Nowe rozwiązania mają przyspieszyć prowadzenie postępowań, co pozwoli na efektywniejsze i szybsze reagowanie na niepożądane na rynku zjawisko opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Projekt nowelizacji przewiduje m.in. wprowadzenie instytucji tzw. wezwań miękkich, czyli możliwości wystąpienia do przedsiębiorcy bez wszczynania postępowania. Pozwoli  to na szybką reakcję na wykryty zator i da przedsiębiorcy możliwość uregulowania zaległości i poprawy kultury płatniczej. Dodatkowo, nowelizacja wprowadza nowy wzór na wysokość kary maksymalnej. Przyszły model karania ma m.in. umożliwić Prezesowi UOKiK wzięcie pod uwagę przy wymiarze sankcji okoliczności łagodzących i obciążających występujących w konkretnej sprawie.

Wejdź na stronę poświęconą zatorom płatniczym

Przykłady obliczania kar dla konkretnych kwot długów, a także najważniejsze informacje o kompetencjach Prezesa UOKiK w obszarze zatorów płatniczych, można znaleźć na specjalnie uruchomionej stronie internetowej. Czym są zatory, kiedy może zająć się nimi Prezes Urzędu, jak można zgłosić, że przedsiębiorca nie płaci i kto może to zrobić? Te i wiele innych pytań oraz odpowiedzi znajdziesz na zatoryplatnicze.uokik.gov.pl.

Pliki do pobrania:

• Komunikat prasowy 04.10.2022 (126,76 KB, docx, 2022.10.04)
• Wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego (4,64 MB, mp3, 2022.10.04)

Postępowanie wyjaśniające prowadzone przez Prezesa UOKiK dotyczy podejrzenia zawarcia porozumienia ograniczającego konkurencję, które może utrudniać dostęp do usług przeładunku portowego dla części przedsiębiorców. W tej sprawie Pracownicy UOKiK, za zgodą sądu i przy wsparciu Policji, przeprowadzili przeszukania w siedzibach trzech firm: Viterra Polska, Port Gdański Eksploatacja i OT Port Gdynia.

- Podejrzewamy, że spółka Viterra Polska mogła zawrzeć niedozwolone porozumienie z operatorami świadczącymi usługi przeładunkowe w portach morskich w Gdańsku i Gdyni. Efektem mogło być utrudnienie działalności innym przedsiębiorcom na rynku handlu zbożem. W trakcie przeszukania w siedzibach trzech spółek zebraliśmy obszerny materiał dowodowy, który obecnie analizujemy – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Viterra Polska jest wiodącym podmiotem na polskim rynku eksportu i importu zboża. W przypadku zawarcia porozumienia pozycja Spółki mogłaby w niedozwolony sposób ulec dalszemu wzmocnieniu, czy nawet doprowadzić do zmonopolizowania przez nią rynku. Miałoby to również pośredni wpływ na produkcję oraz ceny skupu zboża.

Postępowanie wyjaśniające prowadzone jest w sprawie, a nie przeciwko konkretnym przedsiębiorcom. Jeśli zebrany materiał potwierdzi podejrzenia, wówczas Prezes Urzędu rozpocznie postępowanie antymonopolowe i postawi zarzuty konkretnym podmiotom. Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc. obrotu przedsiębiorcy. Menadżerom odpowiedzialnym za zawarcie zmowy grozi z kolei kara pieniężna w wysokości do 2 mln zł.

Dotkliwych sankcji można uniknąć dzięki programowi łagodzenia kar (leniency). Daje on przedsiębiorcy uczestniczącemu w nielegalnym porozumieniu oraz menadżerom odpowiedzialnym za zmowę szansę obniżenia, a niekiedy uniknięcia kary pieniężnej. Można z niego skorzystać pod warunkiem współpracy z Prezesem UOKiK w charakterze „świadka koronnego” oraz dostarczenia dowodów lub informacji dotyczących istnienia niedozwolonego porozumienia.

Przedsiębiorców i menadżerów zainteresowanych programem łagodzenia kar zapraszamy do kontaktu z Urzędem. Pod specjalnym numerem telefonu: 22 55 60 555 prawnicy UOKiK odpowiadają na wszystkie pytania dotyczące wniosków leniency, również anonimowe.

Pliki do pobrania:

• Komunikat prasowy (122,23 KB, docx, 2022.09.30)
• Wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego (2,91 MB, mp3, 2022.09.30)

Spółka Expectes z siedzibą w Poznaniu organizuje pokazy handlowe. Sprzedaje na nich sprzęt AGD oraz produkty wełniane. Dzwoniąc  do konsumentów, jej telemarketerzy podają się za przedstawicieli Fundacji Reklamy Społecznej i zapraszają na prezentację w ramach akcji „Polska przedsiębiorcom”, której celem jest ratowanie miejsc pracy. Prezes UOKiK zakwestionował praktyki firmy i nałożył na nią karę w wysokości ponad 2,3 mln  złotych (2 342 230 zł).

- Spółka Expectes wprowadzała konsumentów w błąd i kusiła ich podarunkami, aby przyszli na pokaz i kupili oferowane tam produkty. Szczególnie rażący jest fakt, że w rozmowach z konsumentami telemarketerzy ukrywali prawdziwą tożsamość przedsiębiorcy i powoływali się na nieistniejącą fundację, co miało dodatkowo oddziaływać na emocje rozmówców – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zakwestionowane praktyki

1. Wprowadzanie konsumentów w błąd co do przyczyny kierowanych do konsumentów zaproszeń. Podczas rozmów telefonicznych telemarketerzy informowali konsumentów, że reprezentują Fundację Reklamy Społecznej i działają w ramach akcji „Polska Przedsiębiorcom”, której celem jest ratowanie miejsc pracy. W rzeczywistości nie istnieje ani Fundacja Reklamy Społecznej, ani akcja „Polska Przedsiębiorcom”. Spotkania mają charakter pokazu handlowego.
2. Wprowadzanie w błąd co do prezentów. Telemarketerzy wywoływali u konsumentów wrażenie, że już za sam udział w prezentacji każda para przychodząca na spotkanie dostanie ciśnieniowy ekspres do kawy. W rozmowach podkreślali funkcjonalność i jakość ekspresu. W rzeczywistości okazywało się, że konsumenci nie otrzymywali obiecanych ekspresów – były one uwzględniane jako część nabywanych przez konsumentów zestawów, a konsumenci w trakcie pokazów byli informowani, że aby otrzymać ekspres, muszą dokonać zakupu. Za to prezenty wręczane za sam udział w pokazie były bardzo niskiej wartości i jakości.
3. Wprowadzanie w błąd, że spotkanie i prezenty za udział w spotkaniu są finansowane przez sponsora. W trakcie pokazów prowadzący informowali uczestników, że prezenty są sponsorowane przez firmę, która w rzeczywistości nie istnieje.
4. Udzielanie konsumentom nieprawdziwych informacji co do losowania podczas prezentacji. W trakcie pokazu przedstawiciele spółki przeprowadzali różne losowania wśród uczestników. Przedmiotem jednego z nich miały być nagrody, takie jak zestawy noży, żelazko, maszynka do mięsa, wyciskarka. W rzeczywistości osoby wylosowane miały możliwość wyboru jednej z kilku kopert, a w wylosowanej kopercie były wyszczególnione artykuły eksponowane na prezentacji, ale warunkiem ich otrzymania był zakup jednego z oferowanych produktów. Niezależnie od tego, ustaliliśmy, że wszystkie losowania mają fikcyjny charakter i stanowią jedynie element prezentacji mający na celu zachęcenie konsumentów do zakupu prezentowanego sprzętu.

Prezes UOKiK w wydanej decyzji nakazał spółce natychmiast zaprzestać stosowania zakwestionowanych praktyk.

Rady dla konsumentów

1. Uważaj na pułapki w zaproszeniach. Nie daj się zwieść, że chodzi o bezpłatne badania czy promocję nowej sieci sklepów. Pamiętaj, że prezenty przeważnie nie są za darmo.
2. Nie podejmuj szybko i pochopnie decyzji. Masz prawo do rzetelnej informacji na temat oferowanych produktów. Dopytaj o ich właściwości, porównaj ceny. Nie daj sobie wmówić, że musisz kupić daną rzecz natychmiast, bo potem nie będziesz miał okazji.
3. Uważaj przy płatności na raty. Dokładnie przeczytaj umowę i załączniki do niej, włącznie z tym, co jest napisane „małym drukiem”. Sprawdź, czy nie ma ukrytych dodatkowych kosztów.
4. Domagaj się dokumentów. Sprzedawca musi ci dać 1 egzemplarz umowy, wszelkie załączniki do niej, regulaminy promocji.
5. Możesz odstąpić od umowy. Masz na to 14 dni od otrzymania towaru. Jeśli sprzedawca cię o tym nie poinformował, termin wydłuża się do 12 miesięcy. Po wysłaniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy, musisz w ciągu 14 dni na własny koszt odesłać produkt.
6. Wadliwy produkt możesz reklamować. Możesz żądać od sprzedawcy naprawy lub wymiany towaru, obniżenia ceny, a gdy wada jest istotna – zwrotu pieniędzy. Sprzedawca odpowiada w ramach rękojmi za wady, które wystąpiły w ciągu 2 lat od wydania towaru.

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 222 66 76 76 – infolinia konsumencka
E-mail:  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Rzecznicy konsumentów – w twoim mieście lub powiecie
Rzecznik Finansowy – po odrzuceniu reklamacji przez instytucję finansową

Pliki do pobrania:

• Komunikat prasowy (121,59 KB, docx, 2022.09.29)
• Wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego (3,66 MB, mp3, 2022.09.29)
• Decyzja nr RPZ 6/2022 (3,26 MB, pdf, 2022.09.29)