Ostrzeżenie Prezesa UOKiK - iGenius LLC z siedzibą w Kaysville (USA)

  • Prezes UOKiK postawił zarzuty spółce iGenius LLC i jej promotorom. Wydał także ostrzeżenie konsumenckie.
  • iGenius oferuje usługi edukacyjne dotyczące zarządzania finansami. W ocenie Urzędu filarem działalności spółki jest jednak powiązany z ofertą program partnerski, który może stanowić system promocyjny typu piramida.
  • Takie systemy są niedozwolone, niosą bowiem ze sobą duże ryzyko strat finansowych dla konsumentów.

Spółka iGenius LLC ze Stanów Zjednoczonych sprzedaje na platformie igeniusglobal.com pakiety materiałów i szkoleń online na temat internetowego inwestowania. Jednorazowa opłata waha się od blisko 100 USD do około 1,500 USD. Konsumenci otrzymują miesięczny dostęp do wybranych treści oraz informacje o możliwości dołączenia do programu promującego platformę – z czym mają wiązać się dla nich korzyści finansowe. W tym celu muszą opłacić stały abonament za dostęp do platformy (od blisko 100 do 175 USD) i budować sieć przez pozyskiwanie nowych użytkowników pakietów iGenius, którzy będą rekrutowali kolejnych członków programu, za co będzie przysługiwało wynagrodzenie. Taka konstrukcja programu partnerskiego może świadczyć, że jest to system promocyjny typu piramida. Prezes UOKiK zawiadomił organy ścigania o możliwości popełnienia przestępstwa. Zdecydował także o skorzystaniu z wyjątkowego narzędzia chroniącego potencjalnych poszkodowanych.

– Wydałem ostrzeżenie konsumenckie dotyczące działalności spółki iGenius. Postawiłem jej zarzut założenia, prowadzenia i propagowania systemu promocyjnego typu piramida. Jest on prawnie zakazany jako nieuczciwa praktyka rynkowa. Informacje zgromadzone podczas postępowania wskazują, że organizator systemu i osoby promujące platformę iGenius nastawione są przede wszystkim na pozyskiwanie nowych członków swojej sieci. Edukacyjny aspekt działalności może stwarzać jedynie pozór legalności projektu i maskować cel, jakim jest pozyskiwanie pieniędzy od kolejnych użytkowników platformy. Może to narażać szeroki krąg konsumentów na znaczne straty lub niekorzystne skutki finansowe – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

W systemach typu piramida nieuczciwi przedsiębiorcy zdobywają nowych klientów zwabionych wynagrodzeniem za wprowadzanie do systemu kolejnych klientów. Takie systemy potrzebują ciągłego dopływu nowych członków i ich wpłat. W dłuższej perspektywie nie jest to możliwe – wówczas taki system upada, a konsumenci tracą pieniądze. Dlatego Prezes UOKiK zdecydował o wydaniu ostrzeżenia konsumenckiego dotyczącego spółki iGenius i postawienia jej zarzutów.

Za założenie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, przedsiębiorcy grozi kara do 10 proc. obrotu.

Zarzuty dla promotorów

W Polsce ofertę igeniusglobal.com szczególnie propagują osoby tworzące nieformalna grupę pod nazwą Gamechangers Polska. Otrzymują oni prowizję za skuteczną sprzedaż pakietów iGenius, w tym budowanie i utrzymanie organizacji aktywnych użytkowników platformy. Najczęściej wykorzystują do tego osobiste profile w mediach społecznościowych, ale też organizują stacjonarne spotkania dla członków grupy.

Przekazy marketingowe promotorów iGenius podkreślają, że dzięki platformie każdy może osiągnąć sukces finansowy, zostać milionerem, zmienić swoje życie. Wzmacniają tę ideę relacjami z zagranicznych podróży i epatowaniem dobrami luksusowymi. Jednakże to przede wszystkim działania marketingowe i udział w programie partnerskim iGenius, a nie działalność na rynkach finansowych czy kryptoaktywów, zapewnia im korzyści finansowe.To charakterystyczne dla systemów promocyjnych typu piramida, które kuszą członków atrakcyjnym wynagrodzeniem za rekrutację kolejnych osób oraz budowanie struktury.

Prezes UOKiK postawił zarzuty propagowania programu partnerskiego iGenius sześciu przedsiębiorcom - liderom nieformalnej grupy Gamechanger, tj. Adamowi Biernatowi, Filipowi Gaworskiemu, Cezaremu Lewickiemu, Wioletcie Białek, Adriannie Rudnickiej oraz Dominice Janosze. Jeśli zarzuty się potwierdzą, kara może wynieść do 10 proc. obrotów.

Prezes UOKiK monitoruje rynek i dostępne przez internet projekty mogące stanowić systemy promocyjne typu piramida lub w inny sposób naruszać przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W 2022 r. wydał ostrzeżenie konsumenckie wobec IM Academy – spółki, która również propagowała program partnerski mogący stanowić system promocyjny typu piramida.

Część tego rodzaju przedsięwzięć może mieć również charakter tzw. piramidy finansowej, czyli przestępstwa oszustwa (art. 286 Kodeksu karnego) odbywającego się w zorganizowany sposób. Mając podejrzenie, że mamy do czynienia z taką sytuacją, należy poinformować policję lub prokuraturę.

Ostrzeżenie konsumenckie

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów, Prezes UOKiK ma możliwość wydania ostrzeżenia, gdy istnieje szczególnie uzasadnione podejrzenie, że przedsiębiorca stosuje nielegalną praktykę, która może narazić szeroki krąg konsumentów na znaczne straty lub niekorzystne skutki finansowe. Ostrzeżenia są zamieszczane na stronie internetowej urzędu.

Ostrzeżenie konsumenckie, o którym mowa w komunikacie prasowym, dotyczy przedsiębiorcy iGenius LLC z siedzibą w Kaysville (USA).

Konsumencie, pamiętaj!

Zanim zdecydujesz się na inwestycję swoich oszczędności czy dołączenie do programu partnerskiego – sprawdź podmiot, który ci to oferuje na stronach UOKiK, Rzecznika Finansowego oraz Komisji Nadzoru Finansowego. Zwróć uwagę na listę ostrzeżeń publicznych przed potencjalnie niebezpiecznymi formami inwestowania.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

35 lat UOKiK. Więcej kompetencji, ochrony, praw

  • UOKiK świętuje 35-lecie działalności.
  • Z tej okazji Urząd podsumowuje trzy i pół dekady walki o konkurencję i prawa konsumentów.
  • Tylko w ostatnich pięciu latach Prezes UOKiK wydał ponad 4,8 tys. decyzji. Wszystkie, nawet te z obszaru ochrony konkurencji ostatecznie służą konsumentom.

Zakupy przez internet i możliwość zwrotu towarów zamówionych na odległość czy na pokazach handlowych. Jednoznaczne informacje o wysokości rabatu, w tym możliwość sprawdzenia ceny z 30 dni przed promocją. Prawa i standardy, które większości z nas wydają się dziś tak oczywiste, jakby istniały od zawsze, to dorobek ostatnich 35 lat. Ten czas to jednocześnie historia Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Zaczęło się od Urzędu Antymonopolowego

Po przełomie politycznym 89 r., kiedy gospodarka oparta w dużej mierze na państwowych monopolach została przestawiona na mechanizmy wolnego rynku, promowanie konkurencji i przeciwdziałanie antyrynkowym zachowaniom miało fundamentalne znaczenie dla powodzenia transformacji gospodarczej. Z tego powodu, na mocy ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, 13 kwietnia 1990 r. powołano Urząd Antymonopolowy, którego zadaniem była kontrola koncentracji przedsiębiorców, przeciwdziałanie zawieraniu antykonkurencyjnych porozumień oraz nadużywaniu pozycji dominującej na rynku.

– 35 lat UOKiK to historia przełomów – nie tylko dla Urzędu, ale przede wszystkim dla bezpieczeństwa i pozycji konsumentów w gospodarce rynkowej, która dziś jest nieporównanie lepsza niż 30, 15 czy nawet 5 lat temu – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Pierwszy kamień milowy miał miejsce w 1996 r., kiedy UOKiK otrzymał swoją obecną nazwę, a zadania Urzędu rozszerzono o ochronę interesów konsumentów i nadzór nad Inspekcją Handlową. W kolejnych latach kompetencje Urzędu zwiększały się m.in. o monitorowanie pomocy publicznej (2001), przeciwdziałanie nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej (2017) oraz zwalczanie zatorów płatniczych (2020). Na działania Urzędu miały również wpływ zmiany prawne.  W 2001 r. weszła w życie ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Uporządkowała ona dotychczas obowiązujące rozwiązania, uwzględniając konieczność dostosowania regulacji krajowych do przepisów unijnych. Obecnie obowiązująca ustawa została uchwalona w 2007 r., jednak w 2015 r. nastąpiła jej istotna nowelizacja. W nowej wersji wprowadzała m.in. dwuetapowe postępowania w sprawach z zakresu kontroli koncentracji, możliwość nakładania kar na osoby fizyczne czy ostrzeżenia konsumenckie. Rok później wprowadzono m.in. instytucję „tajemniczego klienta” oraz możliwość publikowania komunikatów i ostrzeżeń w publicznym radiu i telewizji. Ostatnia istotna zmiana polskich przepisów ochrony konsumentów miała miejsce w 2023 r. To wtedy pojawił się m.in. wymóg oznaczania najniższej ceny z ostatnich 30 dni przy promocji lub wyprzedaży.

Takich przełomowych momentów, związanych z reformami administracyjnymi czy zmianami w prawie w historii Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów można byłoby wymienić o wiele więcej. Jednak nie mniej przełomowe okazywały się często skutki działań i decyzji podjętych przez Prezesa Urzędu.

Jak zmienił się rynek

Pierwsza decyzja, wtedy jeszcze Urzędu Antymonopolowego, dotyczyła praktyk cenowych Fabryki Samochodów Osobowych z Warszawy w 1990 r., kiedy w ciągu miesiąca cena Fiata 125 wzrosła trzykrotnie. W efekcie działań podjętych przez ówczesną Prezes Urzędu o 70 proc. obniżono cła na samochody osobowe. W konsekwencji, w kolejnym roku import trzykrotnie przewyższył produkcję krajową, tworząc w ten sposób konkurencję na rynku z korzyścią dla konsumentów.

Od tego czasu Urząd przeprowadził tysiące postępowań i wydał tysiące decyzji. Niektóre z nich trwale zmieniły funkcjonowanie całych sektorów gospodarki z korzyścią dla konkurencji i konsumentów. Tylko w ostatnich pięciu latach Prezes Urzędu przeprowadził ponad 3,2 tys. postępowań właściwych i wyjaśniających w zakresie ochrony konkurencji i konsumentów oraz kontroli koncentracji. Wydał łącznie 1740 decyzji związanych z ochroną konkurencji i 3119 dotyczących ochrony interesów konsumentów. Poniżej przykłady pięciu przełomowych spraw i działań z ostatnich pięciu lat:

Zmowa przy sprzedaży samochodów KIA. Od 1990 r. i pierwszej decyzji Urzędu Antymonopolowego zmieniły się samochody, którymi jeżdżą Polacy, zmieniły się również praktyki. W 2024 r. Prezes UOKiK wydał decyzję dotyczącą niedozwolonego porozumienia pomiędzy spółką KIA Poland a dealerami pojazdów osobowych KIA. Przedsiębiorcy zmówili się między sobą w sprawie cen samochodów i podzieli rynek. Kary w łącznej wysokości prawie 408 mln zł nałożone na 12 przedsiębiorców i 5 osób fizycznych. Decyzja jest nieprawomocna.

Zmowa na warszawskim rynku ciepła – w 2020 r. Prezes UOKiK nałożył blisko 120 mln zł kar na spółki z grupy Veolia Polska za porozumienie ze spółkami z grupy PGNiG dotyczące podziału rynku, zmowy cenowej i przetargowej, a w efekcie wyższe ceny za ogrzewanie w Warszawie. Po raz pierwszy ukarany został również menedżer bezpośrednio odpowiedzialny za naruszenie przepisów. Decyzja jest nieprawomocna.

W 2022 Prezes UOKiK wydał Rekomendacje dotyczące oznaczania treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych. Dokument powstał po konsultacjach z przedstawicielami branży influencer marketingu. Rok później Prezes UOKiK zainicjował „okrągły stół reklamy w mediach społecznościowych”, w którym uczestniczyli przedstawiciele trzech największych platform społecznościowych w Polsce: Facebooka i Instagrama, YouTube’a oraz TikToka.

Jeronimo Martins Polska – właściciel sieci Biedronka w bezprawny sposób uzyskiwał od dostawców produktów rolno-spożywczych nieumówione wcześniej rabaty. W 2024 r. Sąd pierwszej instancji zgodził się z ustaleniami Urzędu, tym samym potwierdzając linię orzeczniczą Prezesa UOKiK w zakresie przewagi kontraktowej.

W 2024 r. powołana przez Prezesa Urzędu grupa robocza z udziałem m.in. Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz ekspertów z sektora bankowego pracowała nad rozwiązaniami mającymi ograniczyć ryzyko transakcji oszukańczych. W efekcie powstał zbiór zaleceń dla dostawców usług płatniczych. Dokument przygotowany w UOKiK zawiera listę czynników ryzyka oraz zbiór zaleceń, które mają na celu ograniczenie możliwości dokonania oszukańczych transakcji przez internet.

– Gdyby zsumować wpływy skarbu państwa z tytułu kar nałożonych przez przeze mnie i moich poprzedników, uzbierałaby się wielomiliardowa kwota. Jednak o wiele ważniejsze jest to, co dzięki działaniom Urzędu i wydawanym decyzjom zyskaliśmy wszyscy jako konsumenci. Znaczenia zdrowej konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami i uczciwych relacji na linii konsument-sprzedawca nie sposób wprost wyrazić w „złotówkach”. Jubileusz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów to święto każdego z nas. W końcu „wszyscy jesteśmy konsumentami” – mówi Prezes UOKiK.

UOKiK w liczbach (2020-2024)

  • 1044 postępowania wyjaśniające
  • 538 postępowań właściwych
  • 1609 postępowań dotyczących koncentracji
  • 2 424 wystąpienia miękkie do przedsiębiorców
  • 4 859 wydanych decyzji
  • 62,4 tys. kontroli artykułów nieżywnościowych i usług oraz obowiązków przedsiębiorców
  • 33 tys. zgłoszeń przyjętych w ramach programu Sygnalista

Nie tylko postępowania, decyzje i kary

Postępowania i decyzje z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów to tylko część aktywności UOKiK. To także wiele ważnych działań obejmujących pomoc konsumencką oraz współpracę z administracją rządową, legislację, monitoring jakości paliw, opiniowanie pomocy publicznej, interwencje w sprawach zatorów płatniczych.

UOKiK jest też kluczową instytucją, jeśli chodzi o bezpieczeństwo produktów w Polsce. Urząd planuje, koordynuje, monitoruje i analizuje wyniki kontroli prowadzonych przez Inspekcję Handlową. Tylko w ciągu ostatnich pięciu lat w wyniku kontroli Inspekcji Handlowej w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów wycofano z obrotu ponad 224 tys. niebezpiecznych produktów. W związku z kontrolami Inspekcji Handlowej laboratoria UOKiK przebadały łącznie ponad 9,6 tys. próbek, w których sprawdziły blisko 112 tys. parametrów różnych produktów.

UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw. W latach 2020-2024 r. Inspekcja Handlowa przebadała blisko 9,3 tys. próbek paliw płynnych, w tym benzyny, oleju napędowego i gazu LPG.

Poza wynikami kontroli Inspekcji Handlowej UOKiK analizuje sygnały od konsumentów oraz powiadomienia od organów nadzoru innych państw członkowskich UE w ramach unijnego systemu RAPEX. W ciągu ostatnich pięciu lat Prezes UOKiK przekazał w ramach Safety Gate/RAPEX 800 zgłoszeń, które dotyczyły ponad 10 mln sztuk produktów.

Nie tylko w Polsce

Od wielu lat UOKiK jest aktywny na arenie międzynarodowej. Szczególnie mocno angażuje się w prace Europejskiej Sieci Konkurencji (ECN), której częścią stał się w chwili wstąpienia naszego kraju do UE oraz Międzynarodowej Sieci Ochrony Konsumentów (ICPEN). W ciągu ostatnich lat Urząd realizował też projekty w ramach inicjatyw współpracy rozwojowej realizowanej dla krajów kandydujących do UE lub rozwijających się.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny od dwóch lat jest członkiem Grupy Wysokiego Szczebla ds. DMA przy Komisji Europejskiej, której zadaniem jest wsparcie Komisji doradztwem, rekomendacjami i wiedzą ekspercką w zakresie stosowania przepisów DMA oraz zapewniania spójności regulacyjnej. W listopadzie 2024 r. Prezes UOKiK został również wiceprzewodniczącym Komitetu Konkurencji OECD na 2025 r. Komitet zrzesza ekspertów ds. konkurencji ze wszystkich krajów członkowskich i partnerskich OECD.

UOKiK: informuje, edukuje, radzi

Wraz z rozszerzaniem kompetencji, zmianami prawa, rozwojem rynków i technologii, rozwijał się też Urząd. Pilnując interesów konsumentów i zasad uczciwej konkurencji, UOKiK jednocześnie informował, uświadamiał, edukował, kształtował postawy przedsiębiorców i pomagał konsumentom.

– 35 lat dla konsumentów, dla przedsiębiorców, dla Ciebie. Historii i działalności UOKiK nie da się streścić w jednym komunikacie. Dlatego zachęcam do śledzenia naszych działań na stronach internetowych i w mediach społecznościowych, naszych kampanii społecznych i publikacji. Zapraszam do udziału w konkursach, które organizujemy oraz korzystania z narzędzi, które udostępniamy – mówi Prezes Tomasz Chróstny.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Dla mistrzów sprzątania i nie tylko – kontrola Inspekcji Handlowej

  • Sprawdziliśmy oznakowanie 123 partii detergentów: środków do prania, zmywania oraz mycia okien.
  • 16 proc. miało nieprawidłowości: brak ostrzeżeń po polsku, informacji o składzie i sposobie utylizacji, przekroczony termin ważności.
  • Właściwe oznakowanie pomaga odpowiednio dobrać produkty do potrzeb oraz prawidłowo i bezpiecznie je stosować.



Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Place zabaw bez obaw!

  • Radość i beztroska dzieci tylko w bezpiecznych warunkach!
  • Za bezpieczeństwo placu zabaw odpowiada jego właściciel lub zarządca. Rodzice i opiekunowie również muszą być czujni.
  • Podpowiadamy wspólnie z Głównym Urzędem Nadzoru Budowlanego. Przeczytaj, pobierz i udostępnij!

Wejdź na stronę placezabaw.uokik.gov.pl i sprawdź, jak powinien wyglądać bezpieczny plac zabaw. Przygotowaliśmy poradniki dla rodziców i opiekunów oraz właścicieli i osób zarządzających placami zabaw.

Informacje dla zarządców i inwestorów, np. o obowiązkowych przeglądach placów zabaw, są dostępne także na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego gunb.gov.pl.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Zgoda warunkowa: kluby fitness

  • Prezes UOKiK wydał warunkową zgodę na koncentrację.
  • Spółka z grupy kapitałowej Medicover może przejąć 16 spółek prowadzących kluby fitness CityFit i CityFit Blue.
  • Przejmujący musi jednak sprzedać dwa kluby: w Bielsku-Białej i Gliwicach.

Planowana transakcja ma polegać na przejęciu przez ABC Medicover Holdings B.V. kontroli nad 16 spółkami z grupy CityFit. Działalność uczestników koncentracji pokrywa się na rynku prowadzenia klubów fitness. Medicover ma ponad 150 klubów pod markami: Just Gym, Well Fitness, McFit, Stellar, Platinium Fitness, Smart Gym, Premium Fitness & Gym. Grupa CityFit jest właścicielem ponad 20 obiektów sportowo-rekreacyjnych pod markami CityFit i CityFit Blue.

Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Prezes UOKiK przyjął, że kluby fitness konkurują ze sobą na obszarze jednego miasta. Medicover i CityFit posiadają kluby w tych samych 13 miastach. W większości z nich spotykają się jednak z konkurencją innych przedsiębiorców. Inaczej jest w Gliwicach i Bielsku-Białej, gdzie po transakcji pozycja Medicover byłaby na tyle silna, że doprowadziłaby do ograniczenia konkurencji.

– Z naszej analizy wynika, że koncentracja zakłóciłaby konkurencję w dwóch miastach. Byłoby to niekorzystne dla klientów klubów fitness w Bielsku-Białej i Gliwicach, mogłoby skutkować np. wzrostem cen. Jednocześnie sprzedaż po jednej z siłowni w każdym z tych miast pozwoli na zachowanie równej rywalizacji przedsiębiorców na lokalnych rynkach – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zgodnie z nałożonym warunkiem Medicover musi sprzedać po jednym własnym lub należącym do przejmowanego przedsiębiorcy klubie w Bielsku-Białej i Gliwicach. Nabywca musi być  podmiotem niezależnym od  Medicover i dawać gwarancję prowadzenia w tej lokalizacji klubu fitness w najbliższych dwóch latach. Musi również uzyskać akceptację Prezesa UOKiK.

Zgodnie z przepisami, transakcja podlega zgłoszeniu do urzędu antymonopolowego, jeżeli biorą w niej udział przedsiębiorcy, których łączny obrót w roku poprzedzającym przekroczył 1 mld euro na świecie lub 50 mln euro w Polsce.

Decyzja nie jest prawomocna. Zgłaszającemu przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jednocześnie informujemy, że na stronie internetowej urzędu zamieszczane są informacje na temat wszystkich prowadzonych przez UOKiK postępowań antymonopolowych w sprawach koncentracji.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Sprzęt AGD – postępowanie wyjaśniające i przeszukania

  • Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie możliwego porozumienia ograniczającego konkurencję.
  • Pracownicy Urzędu przeszukali siedziby spółki Electrolux Poland oraz właścicieli sklepów RTV Euro AGD, Media Markt i Media Expert.
  • Podejrzenia dotyczą niedozwolonego ustalania cen sprzętu AGD.

UOKiK pozyskał informacje wskazujące na możliwość zawarcia antykonkurencyjnego porozumienia przez Electrolux Poland z dystrybutorami swoich produktów, prowadzącymi m.in. duże sklepy ze sprzętem elektronicznym i AGD. Podejrzenia dotyczą niedozwolonego ustalania cen produktów marki Electrolux oraz AEG, takich jak odkurzacze, lodówki, zamrażarki, pralki, zmywarki, piekarniki, żelazka, ekspresy do kawy i czajniki. W efekcie podejrzewanych działań konsumenci mogli zostać pozbawieni możliwości zakupu tych sprzętów w niższych cenach, zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i online.

– Po uzyskaniu informacji o możliwym naruszeniu prawa wszcząłem postępowanie wyjaśniające, w którego trakcie - po uzyskaniu zgody sądu - przeprowadziliśmy przeszukania w siedzibach Electrolux Poland oraz właścicieli sklepów: RTV Euro AGD, Media Markt i Media Expert. Analizujemy obecnie zebrany materiał dowodowy – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Przeszukania w asyście policji odbyły się w biurach Electrolux Poland, Euro - Net (właściciel sklepów RTV Euro AGD), Media Saturn Holding Polska, Media Saturn Online i pięciu spółek komandytowych z jednej grupy kapitałowej (właściciele sklepów internetowych i stacjonarnych Media Markt), a także Terg (sklepy Media Expert).

Postępowanie wyjaśniające prowadzone jest w sprawie, a nie przeciwko konkretnym przedsiębiorcom. Jeśli zebrany materiał potwierdzi podejrzenia, wówczas Prezes Urzędu rozpocznie postępowanie antymonopolowe i postawi zarzuty konkretnym podmiotom. Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc. obrotu przedsiębiorcy. Menadżerom odpowiedzialnym za zawarcie zmowy grozi z kolei kara pieniężna w wysokości do 2 mln zł.

Nie jest to pierwsza interwencja Prezesa UOKiK dotycząca zmowy producentów sprzętu RTV lub AGD z dużymi sprzedawcami tych produktów. Niedawno wydana została decyzja dotycząca spółki Jura Poland oraz właścicieli sklepów RTV Euro AGD, Media Markt i Media Expert. Przedsiębiorcy przez ponad 10 lat w niedozwolony sposób ustalali ceny ekspresów do kawy marki Jura. Prezes UOKiK nałożył na nich ponad 66 mln zł kar. Dodatkowo osoba odpowiedzialna za niedozwolone porozumienie w Jura Poland otrzymała karę prawie 250 tys. zł.

Dotkliwych sankcji można uniknąć dzięki programowi łagodzenia kar (leniency). Daje on przedsiębiorcy uczestniczącemu w nielegalnym porozumieniu oraz menadżerom odpowiedzialnym za zmowę szansę obniżenia, a niekiedy uniknięcia sankcji pieniężnej. Można z niego skorzystać pod warunkiem współpracy w charakterze „świadka koronnego” z Prezesem UOKiK oraz dostarczenia dowodów lub informacji dotyczących istnienia niedozwolonego porozumienia. Zainteresowanych programem łagodzenia kar zapraszamy do kontaktu z Urzędem. Pod specjalnym numerem telefonu: 22 55 60 555 pracownicy UOKiK odpowiadają na wszelkie pytania dotyczące programu leniency, także anonimowe.

Przypominamy również, że prowadzimy program pozyskiwania informacji od anonimowych sygnalistów. Chcesz poinformować UOKiK o praktykach ograniczających konkurencję? Wejdź na https://uokik.whiblo.pl/ lub zeskanuj kod QR, który znajdziesz poniżej i skorzystaj z prostego formularza. Zastosowany system zapewnia całkowitą anonimowość, również wobec Urzędu.



Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Ubezpieczenia majątkowe w formule „all risks” – postępowanie wyjaśniające

  • Czy na polskim rynku ubezpieczeń majątkowych mogło dochodzić do stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów?
  • Prezes UOKiK wszczął w tej sprawie postępowanie wyjaśniające.
  • Urząd bada klauzule stosowane w tzw. ubezpieczeniach „all risks” oraz praktyki ubezpieczycieli związane z ich sprzedażą, w tym pod kątem misselingu.

Prezes UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające mające na celu ustalenie, czy doszło do nieuczciwych praktyk w zakresie oferowania, sprzedaży oraz wykonywania umów ubezpieczeń majątkowych w formule all risks. 

Czym jest model „all risks”? 

Ubezpieczenie w formule „all risks” (ang. „od wszystkich ryzyk”) z założenia obejmuje szeroki zakres ochrony. Co do zasady, każde nieprzewidziane zdarzenie jest objęte taką polisą, o ile nie zostało ono wyraźnie wyłączone w umowie. Jednak już sama nazwa ubezpieczeń „all risks” może być myląca dla konsumenta, ponieważ – wbrew sugestii zawartej w nazwie – polisa nie obejmuje wszystkich możliwych ryzyk. Dlatego Prezes UOKiK bada, czy konsument jest informowany o rzeczywistym zakresie ubezpieczenia. Wątpliwości może budzić to, czy określenie „all risks” nie jest stosowane jako chwyt marketingowy, który sugeruje pełną ochronę, podczas gdy w rzeczywistości lista wyłączeń może zdecydowanie ograniczać zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. Problem pojawia się, gdy zakres tych wyłączeń jest zbyt szeroki lub nieprecyzyjny, a określenia zbyt ogólnikowe lub trudne do zinterpretowania przez konsumenta. W efekcie klienci mogą czuć się wprowadzeni w błąd co do rzeczywistego zakresu ochrony, a rozbieżności między deklarowaną „pełną” ochroną a faktycznymi warunkami polisy mogą prowadzić do trudności w dochodzeniu roszczeń.

– Konsument powinien mieć pewność, że zakres ubezpieczenia „all risks” odpowiada obietnicom składanym przez ubezpieczyciela. Umowy powinny być sformułowane jasno i przejrzyście, a ewentualne wyłączenia wymienione i określone w sposób jednoznaczny już na etapie oferowania polisy konsumentowi. W przeciwnym wypadku konsumenci mogą mieć błędne przekonanie co do zakresu ochrony ubezpieczeniowej – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Działania Urzędu 

Prezes UOKiK wielokrotnie podejmował działania na rynku ubezpieczeniowym zwracając uwagę na produkty, które mogą wprowadzać konsumentów w błąd co do rzeczywistego zakresu ochrony. Polisy „all risks” są coraz częściej oferowane konsumentom jako kompleksowe zabezpieczenie majątku przed skutkami zdarzeń losowych. Problem pojawia się, gdy umowy są nieprzejrzyste lub zawierają liczne, bardzo szerokie wyłączenia odpowiedzialności – w efekcie klient może zapłacić wysoką składkę, a w razie szkody nie otrzymać oczekiwanych świadczenia.

UOKiK przeanalizuje powyższe zagadnienia w toku postępowania wyjaśniającego.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Podwyżki abonamentu - Vectra z zarzutami Prezesa UOKiK

  • Prezes UOKiK wielokrotnie kwestionował nieprawidłowo wprowadzane zmiany w umowach i stale eliminuje tego typu praktyki.
  • Kolejny raz postawił zarzuty spółce Vectra za jednostronne zmiany umów i bezprawne podwyższanie opłat abonamentowych.
  • Kara do 10 proc. obrotów i obowiązek zwrotu bezprawnie pobranych opłat – tak może zakończyć się prowadzone postępowanie.

Vectra jednostronnie zmieniła swoim klientom warunki usług dostępu do internetu i telewizji. Zrobiła to w oparciu o klauzulę modyfikacyjną, którą wprowadziła do wykonywanych umów bez podstawy prawnej. W oparciu o nią podwyższała swoim klientom abonament o kilkuzłotowe kwoty (od 4 do 7 zł miesięcznie za każdą z usług). Tymczasem w umowie, którą podpisał konsument, nie istniało postanowienie umożliwiające przedsiębiorcy podwyższenie opłat. Prezes UOKiK postawił spółce zarzuty. 

- Wielokrotnie kwestionowaliśmy nieprawidłowo wprowadzane zmiany w umowach na czas nieokreślony lub określony w sektorze telekomunikacyjnym czy w branży finansowej. Po naszych działaniach rynek dostosowuje się do przepisów. Vectra tymczasem kolejny raz niezgodnie z prawem podniosła opłaty. Nie zostawiamy tego bez reakcji. Takie działanie przedsiębiorcy zaburza również konkurencję na rynku, ponieważ jest szkodliwe dla uczestników przestrzegających zasad – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kolejnym zarzutem jest jednostronne wprowadzenie do już zawartych umów tzw. klauzuli inflacyjnej. Tej samej, którą Prezes UOKiK uznał w decyzji kończącej inne postępowanie za niedozwolone postanowienie we wzorcach umownych. Takie klauzule prawomocnie uznane za abuzywne są bezskuteczne i nie wiążą konsumentów.

Jeśli w trakcie postępowania potwierdzą się zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów, Vectrze grozi kara do 10 proc. obrotu oraz obowiązek usunięcie trwających skutków naruszenia, czyli zwrotu bezprawnie pobranych opłat.

To nie pierwszy raz

Już w 2019 r. Prezes UOKiK wydał wobec Vectry decyzję zobowiązującą, która dotyczyła jednostronnego wprowadzania zmian do wykonywanych umów – modyfikacji zakresu usług i podwyżek cen. Spółka uniknęła wówczas kary finansowej, a konsumenci otrzymali rekompensatę. 

Jednak monitoring działań przedsiębiorcy oraz napływające do Urzędu skargi wskazywały, że spółka nie zaprzestała naruszać zbiorowych interesów konsumentów. Dlatego pod koniec 2022 r. Prezes UOKiK nałożył na Vectrę ponad 22 mln zł kary za jednostronne zmiany umów i bezprawne podwyżki abonamentu za internet i telewizję o 5 zł miesięcznie. Nakazał zaniechanie tych praktyk i ustalił rekompensatę dla jej klientów. Potwierdził to Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jednak wyrok nie jest prawomocny, bowiem spółka złożyła od niego apelację. 

PKE

W listopadzie 2024 r. weszło w życie Prawo Komunikacji Elektronicznej, które wzmacnia ochronę konsumentów na rynku usług telekomunikacyjnych. Nowe regulacje potwierdzają dotychczasowe podejście sądów i Prezesa UOKiK do jednostronnych zmian umów dokonywanych przez przedsiębiorców. Dodatkowy wymóg zawarty jest w odniesieniu do umów na czas określony, gdzie zmiana umowy może nastąpić tylko o ograniczonych sytuacjach. Chodzi o obiektywne okoliczności, na które dostawca nie ma wpływu i których nie mógł przewidzieć.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Ty też masz wpływ! Poradnik UOKiK

  • Darmowe próbki, a może bezpłatne subskrypcje? Limitowana oferta? Ekspert gorąco poleca…
  • Różne formy, te same techniki – wpływania na ludzi. Jak im nie ulegać?
  • Ty też masz wpływ! Jak nie ulegać marketingowym sztuczkom – przeczytaj poradnik UOKiK.
 Różne formy, te same techniki – wywierania wpływu na ludzi. Konsumenci mają kupować i realizować cele sprzedażowe marek – to stare zasady marketingu. Przed Dniem Konsumenta, przypadającym 15 marca, przypominamy o tym, jaką siłą jesteśmy my – kupujący.

Ty też masz wpływ! Poradnik UOKiK – sprawdź, jak rozpoznawać marketingowe sztuczki i im nie ulegać. Przeczytaj i podaj dalej porady, które przygotowaliśmy na podstawie „Wywierania wpływu na ludzi” Roberta B. Cialdiniego.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Odpowiedzialna konsumpcja – to się kalkuluje!

  • W Światowy Dzień Konsumenta mówimy o zrównoważonej konsumpcji.
  • Wymarzone wakacje, remont czy nowy samochód – cele mogą być różne. Z czego skorzystasz – kredytu czy oszczędności?
  • Prezes UOKiK przygotował nowe narzędzie dla konsumentów – kalkulator, który pomaga zaplanować oszczędzanie na różne cele.

Odpowiedzialna konsumpcja to jeden z filarów zrównoważonego rozwoju. Niestety, cechą charakterystyczną naszych czasów jest to, że posiadamy, kupujemy, gromadzimy nadmiernie. Tymczasem kluczem do sukcesu na drodze do zrównoważonego rozwoju jest nawyk oszczędzania, umiejętność zarządzania finansami oraz odkładania nie tylko na czarną godzinę, ale też na możliwe do zaplanowania wydatki. O potrzebie budowania buforów finansowych przypominamy w Światowy Dzień Konsumenta przypadający corocznie 15 marca.

Być oszczędnym i oszczędzać

Polacy mają dość dużą świadomość finansową i ekonomiczną. W międzynarodowych badaniach przeprowadzanych przez Sieć Edukatorów Finansowych (INFE) oraz OECD wypadamy powyżej przeciętnej dla obywateli Europy Zachodniej, jeśli chodzi o zrozumienie takich problemów jak np. wartość pieniądza w czasie, działanie inflacji czy ryzyko inwestycyjne. Do podobnych wniosków prowadzą badania nad poziomem świadomości ekonomicznej przeprowadzane przez Narodowy Bank Polski. Dlaczego więc, choć zdajemy sobie sprawę z korzyści długookresowego oszczędzania, przekuwamy tę świadomość w nawyk sporadycznie?

– Niechęć do oszczędzania wynika nie tylko z trudności w wygospodarowaniu nadwyżki pieniędzy czy rosnących kosztów życia, ale też z braku atrakcyjnej oferty długoterminowych lokat i kont oszczędnościowych wspierających nawyk oszczędzania. Można zapytać gdzie obecnie znajdziemy atrakcyjne oferty systematycznego oszczędzania? A także – dlaczego pewnymi mechanizmami jesteśmy zniechęcani do oszczędzania, a zachęcani niemal wyłącznie do konsumowania i zadłużania się? – zauważa Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Prezes UOKiK apeluje i zachęca sektor bankowy, by wychodził do klientów z lepszą ofertą długoterminowych programów oszczędzania. Tak aby możliwość zaplanowania i zaoszczędzenia pieniędzy na większe wydatki stała się atrakcyjną alternatywą wobec szybkiego zaspokojenia potrzeb przy pomocy kredytu.

By pokazać konsumentom zalety oszczędzania, zrobiliśmy prostą symulację. Konsument planuje wyjechać w daleką podróż w przyszłym roku i chce przeznaczyć na ten cel 10 tys. zł. Zaciąga pożyczkę w 12 ratach. Założyliśmy oprocentowanie na poziomie 18,5 proc.  (tyle obecnie maksymalnie stosuje rynek). Do tego dodaliśmy kredytowane koszty pozaodsetkowe 10 proc. - 1000 zł. W takiej sytuacji wycieczka na kredyt będzie kosztować ok. 12 133 zł, z miesięczną ratą wynoszącą 1011 zł. Oszczędzając, ten sam cel osiągnie przede wszystkim przy znacznie mniejszych comiesięcznych wpłatach 815 zł. Oprocentowanie założyliśmy na nominalnym poziomie 5 proc. (od tego potrącany jest podatek od zysków kapitałowych). Wyliczenia wskazują, że koszt podróży, który jest wynikiem oszczędzania przez rok, wyniesie 9782 zł. Tym samym różnica pomiędzy kosztem wycieczki kredytowanej względem sfinansowanej oszczędzaniem wyniesie w rzeczywistości 2 350 zł i stanowi korzyść ekonomiczną konsumenta. By ułatwić konsumentom decyzje dotyczące wyboru ścieżki osiągnięcia długookresowych i krótkoterminowych celów, przygotowaliśmy nowe narzędzie, które pozwoli oszacować korzyści z regularnego odkładania określonej sumy w planie oszczędnościowym – kalkulator oszczędzania.

Zaplanuj odkładanie pieniędzy z kalkulatorem UOKiK

Kalkulator oszczędzania to nowe narzędzie edukacyjne przygotowane przez Urząd, które ułatwi konsumentom budowanie nawyku odpowiedzialnej konsumpcji i kalkulację tego, co chcą osiągnąć. Pozwoli dobrać strategię do potrzeb - odkładanie pieniędzy długoterminowe albo krótkoterminowe na wybrany cel – wystarczy jedno kliknięcie, by zmienić tryb działania.

Dzięki kalkulatorowi oszczędzania długoterminowego obliczymy korzyść finansową, na jaką możemy liczyć w zależności od wysokości oprocentowania planu oszczędnościowego oraz horyzontu czasowego. Równie łatwo sprawdzimy, jak wpłynie na nasz plan oszczędnościowy systematyczne zwiększanie wpłat albo większy jednorazowy zastrzyk gotówki – np. roczna nagroda.

Kalkulator wspiera także oszczędzanie na wybrany cel, czyli podpowiada, jaką miesięczną kwotą trzeba zasilać plan oszczędnościowy, by zebrać upragnioną sumę w określonym czasie, np. 50 tys. zł w pięć lat. Ta opcja może być przydatna np. dla osób, które planują w przyszłości kupić mieszkanie na kredyt, ale już teraz chcą zacząć odkładać na wymagany wkład własny. Jednak cele mogą być różne, np. remont mieszkania, zakup samochodu czy wymarzona podróż. Program generuje plik pdf z gotowym planem, co ułatwia podzielenie się kalkulacjami np. z osobami wspólnie organizującymi daleką podróż.

Na stronie UOKiK można skorzystać także z trzech innych narzędzi finansowych. Kalkulator wcześniejszej spłaty pozwala określić, jaką część pozaodsetkowych kosztów kredytu powinien nam zwrócić bank, jeśli zdecydujemy się na wcześniejszą spłatę. Z kolei kalkulator zmiany oprocentowania pozwoli sprawdzić orientacyjną wysokość raty w przypadku wzrostu stóp procentowych, jak również to, ile możemy zaoszczędzić dzięki nadpłacie. Dla tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej, przygotowaliśmy formularz pozwalający sprawdzić, czy mogą zgłosić się po pomoc w spłacie kredytu z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Do tej pory kredytobiorcy skorzystali z kalkulatorów łącznie ponad 7 mln razy.

Konsumencie – pamiętaj, że:

  • Systematyczność to podstawa skutecznego oszczędzania. Sprawdź, jaką kwotę możesz wpłacać co miesiąc i trzymaj się tego, póki nie osiągniesz celu.
  • Marzenia o nawet najdalszych podróżach możesz zrealizować, odkładając stosunkowo niewielkie kwoty. Kluczem jest systematyczność.
  • Zawsze warto zaplanować dodatkowy budżet 10-15 proc. na nieprzewidziane wydatki podczas remontu.
  • Masz już wybraną markę i model auta? Świetnie! Jednak, planując oszczędzanie, weź pod uwagę nie tylko koszt samochodu, ale także jego ubezpieczenia i eksploatacji.
  • Koszt nieruchomości to niejedyny wydatek, który cię czeka. Zaplanuj pieniądze na sporządzenie aktu notarialnego, wykończenie i wyposażenie mieszkania oraz jego ubezpieczenie.



Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Ekspresowa zmowa – Prezes UOKiK nakłada kary na Jura Poland i największe sklepy z elektroniką

  • Prawie 10 lat trwała zmowa pomiędzy spółką Jura Poland i właścicielami sklepów RTV Euro AGD, Media Markt i Media Expert.
  • Przedsiębiorcy ustalali wspólnie ceny ekspresów do kawy marki Jura, przez co konsumenci nie mogli kupić taniej tych produktów.
  • Prezes UOKiK nałożył na przedsiębiorców ponad 66 mln zł kar. Dodatkowo osoba odpowiedzialna za niedozwolone porozumienie w Jura Poland otrzymała karę prawie 250 tys. zł.

Jura Poland jest wyłącznym importerem ekspresów do kawy marki Jura. Postępowanie antymonopolowe wykazało, że spółka wraz z oficjalnymi dystrybutorami, którzy jednocześnie byli sprzedawcami detalicznymi, zawarła porozumienie ograniczające konkurencję. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył łącznie ponad 66 mln zł na Jura Poland i jej czterech istotnych kontrahentów: Euro-net (m.in. sklepy RTV Euro AGD), Media Saturn Holding (sklepy stacjonarne Media Markt), Media Saturn Online (sklep internetowy Media Markt) i Terg (m.in. sklepy Media Expert).

Z materiału dowodowego, uzyskanego m.in. podczas przeszukania w siedzibie kliku spółek wynika, że przedsiębiorcy uzgodnili minimalne ceny odsprzedaży ekspresów Jura oraz akcesoriów do nich.  Tych produktów nie można było kupić taniej niż w cenach ustalanych przez importera. Dotyczyło to zarówno sklepów stacjonarnych, jak i internetowych. Przedsiębiorcy zmówili się również co do wysokości cen  stosowanych w promocjach i podczas wyprzedaży, a także rodzajów i wartości gratisów dla konsumentów. Jura Poland monitorowała ceny stosowane przez dystrybutorów i interweniowała, jeśli próbowali sprzedawać ekspresy w niższych cenach.  Informowała wówczas sprzedawców o możliwych konsekwencjach, m.in. wstrzymaniu dostaw lub rozwiązaniu umowy. Sami dystrybutorzy również sprawdzali, czy pozostali uczestnicy zmowy stosują się do jej ustaleń. Wymiana informacji odbywała się za pośrednictwem telefonów, poczty elektronicznej, komunikatora WhatsApp oraz SMS-ów. Uzgodnień dotyczących cen Jura Poland dokonywała także podczas spotkań z dystrybutorami.

Niedozwolone porozumienie trwało co najmniej od lipca 2013 do listopada 2022 r. W pierwszym roku trwania do zmowy, oprócz Jura Poland, należały spółki Media Saturn Holding i Media Saturn Online. W 2014 r. dołączyła spółka Terg, natomiast w 2019 r. spółka Euro-net.

– W efekcie nielegalnego porozumienia przez 10 lat ceny ekspresów Jura nie były ustalane samodzielnie przez sprzedawców w warunkach uczciwej konkurencji. To oznacza, że konsumenci nie mieli możliwości zakupu tych produktów w cenach niższych niż odgórnie ustalone. Za zmowę rynkową nałożyłem na jej uczestników kary finansowe w łącznej wysokości ponad 66 mln zł – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kary nałożone na poszczególnych przedsiębiorców wyniosły:

  • Terg - 30 065 250 zł;
  • Jura Poland  - 12 212 000 zł;
  • Euro-net - 10 500 450 zł;
  • Media Saturn Online - 6 772 000 zł;
  • Media Saturn Holding Polska - 6 549 000 zł.

Prezes UOKiK nałożył również 243 750 zł na Joannę Luto, prezes zarządu Jura Poland w okresie trwania porozumienia, która była bezpośrednio odpowiedzialna za niedozwolone ustalenia.

Decyzja nie jest prawomocna, przysługuje od niej odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Maksymalne kary za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję wynoszą 10 proc. rocznego obrotu dla firmy i 2 mln zł dla menedżerów. Dotkliwych kar za udział w zmowie można uniknąć dzięki programowi łagodzenia kar (leniency). Daje on przedsiębiorcy uczestniczącemu w nielegalnym porozumieniu oraz menadżerom odpowiedzialnym za zmowę szansę obniżenia, a niekiedy uniknięcia sankcji pieniężnej. Można z niego skorzystać pod warunkiem współpracy w charakterze „świadka koronnego” z Prezesem UOKiK oraz dostarczenia dowodów lub informacji dotyczących istnienia niedozwolonego porozumienia. Zainteresowanych programem łagodzenia kar zapraszamy do kontaktu z Urzędem, pod specjalnym numerem telefonu: 22 55 60 555. Pracownicy UOKiK odpowiadają na wszelkie pytania dotyczące programu leniency, także anonimowe.

Przypominamy również, że prowadzimy program pozyskiwania informacji od anonimowych sygnalistów. Chcesz poinformować UOKiK o praktykach ograniczających konkurencję? Wejdź na https://uokik.whiblo.pl/ lub zeskanuj kod QR, który znajdziesz poniżej i skorzystaj z prostego formularza. Zastosowany system zapewnia całkowitą anonimowość, również wobec Urzędu.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Podsumowanie działalności UOKiK w 2024 r.

  • W 2024 r. Prezes UOKiK wydał ponad 750 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów.
  • Nałożył ponad 937 mln zł kar, z czego ponad 650 mln zł za praktyki ograniczające konkurencję i ponad 260 mln zł za naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz z tytułu uznania klauzul za niedozwolone.
  • Przygotował również wytyczne istotne dla konsumentów i przedsiębiorców.
 

– Ubiegły rok to czas wielu działań na rzecz ochrony konsumentów i konkurencji w Polsce. Już sama liczba ponad 750 decyzji świadczy, jak intensywny był to rok. Jednak warto też pamiętać o naszych innych działaniach, których nie obejmują statystyki. W obszarze ochrony konkurencji chciałbym zwrócić uwagę na poradnik dotyczący zmów na rynku pracy. Bardzo istotny był również wyrok sądu, który potwierdził słuszność naszego orzecznictwa w sprawach nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej przez sieci handlowe. W pionie ochrony konsumentów ważne było wydanie zbioru zaleceń dla dostawców usług płatniczych – podsumowuje Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

OCHRONA KONKURENCJI

Praktyki ograniczające konkurencję

W 2024 r. Prezes UOKiK wszczął 26 postępowań dotyczących stosowania praktyk ograniczających konkurencję, 11 z nich było postępowaniami antymonopolowymi (z czego 7 dotyczyło zmów przetargowych) natomiast 15 wyjaśniającymi. Prezes Urzędu wydał 13 decyzji w tym zakresie. 11 dotyczyło niedozwolonych porozumień, a dwie nadużywania pozycji dominującej. 5 z tych rozstrzygnięć dotyczyło ograniczenia konkurencji podczas ubiegania się przedsiębiorców o zamówienia publiczne. Ponadto 76 razy przedsiębiorcy otrzymali wezwania do dobrowolnej zmiany praktyk, czyli tzw. wystąpienia miękkie.

Łączna suma kar nałożonych na przedsiębiorców z tytułu praktyk ograniczających konkurencję wyniosła ponad 650 mln zł, a na osoby zarządzające ponad 4 mln zł. Najwyższe sankcje pieniężne nałożone w jednej decyzji na spółki i osoby zarządzające wyniosły prawie 408 mln zł. Dotyczyły zmowy cenowej i podziału rynku pomiędzy spółką KIA Polska oraz dilerami jej samochodów. Zgodnie z założeniami porozumienia nabywcy samochodów marki KIA przez co najmniej osiem lat, od 2013 r. do 2021 r., mogli kupić pojazd jedynie od odgórnie wyznaczonego sprzedawcy, bez możliwości otrzymania tańszej oferty od innego dilera. Kary zostały nałożone na 12 przedsiębiorców i 5 osób fizycznych.

Nie była to jedyna decyzja Prezesa UOKiK dotycząca rynku motoryzacyjnego. Kolejna dotyczyła zmowy pomiędzy importerem samochodów ciężarowych Iveco Poland i dystrybutorami tych pojazdów. Porozumienie polegało na tym, że przedsiębiorcy ustalili obszary, na których pierwszeństwo obsługi klienta miał lokalny dystrybutor. Podział rynku wspierany był przez ustalenia dotyczące cen. Kary finansowe nałożone na 11 przedsiębiorców i 10 osób zarządzających wyniosły ponad 241 mln zł.

Prezes UOKiK monitoruje również stan konkurencji na rynkach cyfrowych. Wszczął postępowanie wyjaśniające po zmianach wprowadzonych w serwisie Facebook przez spółkę Meta Platforms Ireland. Treści polskich wydawców na platformie wyświetlane są w postaci pojedynczego odnośnika, a nie jak to było dotychczas, jako graficzny podgląd materiału. Zmiana mogła spowodować niższe zainteresowanie treściami dziennikarskimi oraz zmniejszyć liczbę odsłon artykułów. W postępowaniu wyjaśniającym UOKiK sprawdza praktyki właścicieli mediów społecznościowych, w szczególności to czy Meta mogła nadużyć swojej pozycji rynkowej.

Na uwagę zasługuje również publikacja poradnika dotyczącego zmów na rynku pracy. Było to szczególnie istotne ze względu na brak powszechnej wiedzy, że niektóre praktyki pracodawców mogą być uznane za ograniczające konkurencję. Prezes UOKiK na konkretnych przykładach wskazał te działania, np. wspólne uzgadnianie wysokości płac dla pracowników lub brak podwyżek, czy też ustalenia o niekonkurowaniu o pracownika. W 2024 r. zostały również wszczęte postępowania wyjaśniające dotyczące rynku pracy. Sprawdzane są praktyki właścicieli sieci Biedronka i Dino, którzy razem z firmami transportowymi mogli umówić się, że nie będą konkurować o swoich pracowników - kierowców.

Przewaga kontraktowa

W obszarze przewagi kontraktowej na szczególną uwagę zasługuje wyrok sądu, który potwierdza linię orzeczniczą Prezesa UOKiK w zakresie kontaktów dużych sieci handlowych z dostawcami produktów rolno-spożywczych. Chodzi o rozstrzygnięcie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który potwierdził decyzję z 2020 r. Sąd zgodził się z ustaleniami Prezesa UOKiK, że spółka Jeronimo Martins Polska nie miała prawa uzyskiwać od dostawców produktów spożywczych nieumówionych wcześniej rabatów. Sąd ustalił również karę pieniężną w wysokości ponad pół miliarda złotych (506 mln zł).

W 2024 r. Prezes UOKiK wszczął również  3 postępowania wyjaśniające i wydał jedną decyzję w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. Wystosował również 31 wystąpień miękkich do przedsiębiorców. 7 z nich dotyczyło wezwań dużych przetwórców owoców do zmiany praktyk handlowych. 5 z nich dobrowolnie dostosowało się, skracając terminy płatności za owoce łatwo psujące się oraz umożliwiając weryfikację badań jakościowych.

W 2024 r. Prezes Urzędu prowadził również dialog z producentami cukru w celu wypracowania nowych standardów zaopatrywania plantatorów buraka cukrowego w materiał siewny i umożliwienia im szerszego dostępu do oferowanych na rynku nasion. Skutkiem podjętych działań było wprowadzenie modyfikacji do postanowień Ogólnopolskiego Porozumienia Branżowego, którego sygnatariuszami są wszyscy producenci cukru działający w Polsce.

Kontrola koncentracji

W 2024 roku Prezes UOKiK wydał 312 zgód na koncentrację, z czego 3 były decyzjami warunkowymi. Dotyczyły rynków: kabli i przewodów, cementu oraz paliw. Wszczęto także 353 nowe postępowania w których sprawdzano, czy planowane transakcje nie wpłyną negatywnie na konkurencję.

Przykładem wydanej zgody na koncentrację jest decyzja w sprawie  przejęcia przez Lisner Holding kontroli nad Greenwich oraz nabycie części mienia Koral z Tczewa. Przedsiębiorcy zajmują się m.in. produkcją gotowych dań, w szczególności wyrobów rybnych. W ramach postępowania Prezes Urzędu przeprowadził ankietę wśród konkurentów i kontrahentów uczestników koncentracji. Na podstawie uzyskanych wyników uznał, że transakcja nie doprowadzi do istotnego ograniczenia konkurencji.

Prezes Urzędu  wydał ponadto 3 decyzje z zakresu kontroli inwestycji.

Zatory płatnicze

W 2024 r. Prezes UOKiK postawił na działania miękkie i wystąpienia do przedsiębiorców, których dyscyplina płatnicza budziła wątpliwości. W 2024 wystosowanych zostało 79 takich wezwań. Niezależnie od tego prowadzone były postepowania, w ramach których przeanalizowano 2,8 mln faktur. W 2024 r. Prezes UOKiK wszczął 31 postepowań.

W celu zwalczania zatorów płatniczych UOKiK monitoruje rynek korzystając z różnych źródeł informacji – zarówno tych powszechnie dostępnych, jak i własnych analiz. Cenne są również zawiadomienia podmiotów, które podejrzewają, że stały się ofiarą zatorów płatniczych. W 2024 r. rozpatrzono 28 zawiadomień dotyczących podejrzenia wystąpienia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Pomoc publiczna

Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowe pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną, czyli wsparcie udzielone przedsiębiorcom w Polsce.

W 2024 roku Urząd zaopiniował 26 projektów dotyczących programów pomocowych i pomocy indywidualnej. Do UOKiK wpłynęło 778 wniosków o interpretację i 175 projektów dokumentów rządowych do analizy pod kątem możliwości wystąpienia pomocy publicznej. Ponadto do Urzędu zgłoszono 3109 projektów programów de minimis, które UOKiK oceniał pod względem przejrzystości zasad udzielania pomocy.

Prezes UOKiK notyfikował w 2024 r. Komisji Europejskiej 23 projekty przewidujące udzielenie pomocy publicznej, w tym 12 programów pomocowych i 11 dotyczących pomocy indywidualnej. KE zaakceptowała 18 projektów pomocowych.

Zeskanuj poniższy kod QR i zobacz wszystkie komunikaty prasowe z zakresu ochrony konkurencji.


OCHRONA KONSUMENTÓW

Ochrona zbiorowych interesów konsumentów i niedozwolone postanowienia umowne

W 2024 r. Prezes UOKiK wszczął 41 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone, a także 128 postępowań wyjaśniających. Wydał 70 decyzji, w których nałożył łącznie prawie 263 mln zł sankcji pieniężnych na przedsiębiorców oraz ponad 2,5 mln zł kar na osoby zarządzające. Prezes Urzędu wystosował również 267 wystąpień miękkich do przedsiębiorców z zakresu ochrony konsumentów.

Najwyższa kara dotyczyła stosowania przez spółkę PayPal Europe niedozwolonych klauzul w umowach z konsumentami. „Umowa z użytkownikiem PayPal” zawierała m.in. otwarty zbiór kilkudziesięciu działań, które spółka uznawała za zabronione wraz z katalogiem, bardzo dotkliwych i trudnych do uzasadnienia sankcji. Klauzule były skonstruowane tak, że pozwalały na arbitralność decyzji spółki. Przykładowo, mogła ona „w dowolnej chwili” i „według własnego uznania” zablokować pieniądze użytkownika „w wysokości oraz przez okres tak długi, jak będzie to konieczne”. Naruszenie mogłoby nawet nie mieć związku z korzystaniem z konta PayPal. W wydanej decyzji Prezes Urzędu nałożył karę w wysokości ponad 106 mln zł.

Ze względu na poważne naruszenia Prezes Urzędu nałożył wysokie kary na firmy z branży telekomunikacyjnej. To m.in. ponad 68 mln zł kary na spółkę Vectra za stosowanie klauzul, w oparciu o które podwyższała ona opłaty swoim klientom. Wobec spółki Vectra, a także Multimedia Polska wszczął ponadto postępowania dotyczące sposobu prezentowania cen i praktyk polegających na podwyższaniu opłat  o wartość rabatu, konsumentom, którzy nie opłacają rachunków w terminie lub mają zaległości w płatnościach.

W 2024 r. toczyły się  ponadto postępowania dotyczące karania konsumentów utratą jednego z rabatów w związku z nieopłaceniem faktury w terminie także wobec P4, CANAL+ i T-Mobile. Prezes UOKiK sprawdza w nich też, w jaki sposób operatorzy prezentują ceny usług telekomunikacyjnych.

Do zapłacenia kary w wysokości prawie 32 mln zł za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów został zobowiązany właściciel platformy Amazon. Firma została ukarana za wprowadzanie konsumentów w błąd co do momentu zawarcia umowy sprzedaży, dostępności produktów, terminów dostaw i uprawnień klientów dotyczących usługi „Gwarancja dostawy”.

Za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów ukarany został też Janusz Palikot i zarządzane przez niego Polskie Destylarnie. Za podawanie nieprawdziwych informacji o pozycji rynkowej spółki, nieinformowanie o ryzykach, nieistniejący crowdfunding pożyczkowy i fikcyjny konkurs w kampanii pożyczkowej „Skarbiec Palikota” Prezes UOKiK nałożył kary w łącznej kwocie blisko 1,2 mln zł.

W 2024 r. UOKiK prowadził postępowania w sprawie zachowania banków w wypadku wystąpienia nieautoryzowanych transakcji, ale też intensywne działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa transakcji płatniczych. Powołana przez Prezesa Urzędu grupa robocza z udziałem m.in. Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz ekspertów z sektora bankowego pracowała nad rozwiązaniami mającymi ograniczyć ryzyko transakcji oszukańczych. W efekcie powstał zbiór zaleceń dla dostawców usług płatniczych. Dokument przygotowany w UOKiK zawiera listę czynników ryzyka oraz zbiór zaleceń, które mają na celu ograniczenie możliwości dokonania oszukańczych transakcji przez internet.

Inspekcja Handlowa

Prezes UOKiK dba o bezpieczeństwo produktów w Polsce m.in. przy pomocy Inspekcji Handlowej (IH). Urząd planuje, koordynuje, monitoruje i analizuje wyniki kontroli prowadzonych przez wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej. W 2024 r. Inspekcja Handlowa przeprowadziła łącznie ponad 14,5 tys. kontroli w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów, oceny zgodności wyrobów z wymaganiami oraz pozostałych kontroli dotyczących produktów nieżywnościowych i usług (w tym obowiązków informacyjnych wobec konsumentów).

W 2024 r. laboratoria UOKiK przebadały łącznie 1935 próbek w związku z kontrolami IH, w których zbadano ponad 19,5 tys. parametrów. Kontrole objęły w ubiegłym roku m.in. pompy ciepła, piece i kominki oraz produkty sezonowo popularne - hulajnogi, rowery, kaski rowerowe czy wyroby pirotechniczne - jako szczególnie niebezpieczne. Szczególną wagę przyłożyliśmy do produktów przeznaczonych dla grupy najmłodszych konsumentów, m.in. hulajnóg, wózków dziecięcych i zabawek. Kontrole objęły ponadto sprzęty powszechnie używane w gospodarstwie domowym, m.in.: żarówki i oprawy oświetleniowe, drabiny, kosiarki, czy rękawice robocze.

Największe zainteresowanie konsumentów wzbudziły raporty związane z zawartością niebezpiecznych związków chemicznych w produktach, z którymi codzienny kontakt ma każdy z nas. Inspekcja Handlowa sprawdziła, czy „między nami jest chemia” kontrolując 165 partii pościeli, odzieży, obuwia, wyrobów galanteryjnych oraz zawartość niebezpiecznych substancji w ok. 500 artykułach dla dzieci – zabawkach, wózkach, rowerkach, hulajnogach.

UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw: IH w 2024 r. przeprowadziła łącznie 1886 kontroli benzyny, oleju napędowego, gazu LPG oraz 491 kontroli jakości paliw stałych.

Bezpieczeństwo produktów i nadzór rynku

Poza wynikami kontroli Inspekcji Handlowej UOKiK analizuje sygnały od konsumentów oraz powiadomienia od organów nadzoru innych państw członkowskich UE w ramach unijnego systemu RAPEX. W efekcie Prezes UOKiK zainicjował 107 spraw z zakresu ogólnego bezpieczeństwa produktów, w tym 64 czynności wyjaśniające oraz 43 postępowania administracyjne.  Ponadto wszczął 259 spraw z zakresu zgodności wyrobów z unijnymi wymaganiami, w tym 72 czynności wyjaśniające oraz 187 postępowań administracyjnych. Do systemu Safety Gate/RAPEX UOKiK przekazał 170 zgłoszeń, które dotyczyły 1,7 mln sztuk produktów. Najwięcej zgłoszeń dotyczyło zabawek.

Zeskanuj poniższy kod QR i zobacz wszystkie komunikaty prasowe z zakresu ochrony konsumentów.


Legislacja

W ubiegłym roku rozpoczęły się prace nad projektem ustawy o kredycie konsumenckim. Regulacja będzie nakładała na kredytodawców nowe obowiązki informacyjne przed zawarciem umowy kredytu, m.in. przedstawienia ogólnych informacji kredytowych. Wprowadzi także wymogi w zakresie reklamy i marketingu kredytów konsumenckich, w tym katalog informacji, które muszą się znaleźć w reklamie kredytu.

W grudniu weszły w życie przepisy, które rozszerzają krąg podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo produktów o platformy zakupowe online. Serwisy e-commerce są zobowiązane do monitorowania ofert i usuwania tych, które nie spełniają wymogów bezpieczeństwa.

Współpraca międzynarodowa

W listopadzie Prezes UOKiK został wybrany na członka Komitetu Konkurencji OECD na 2025 r. Komitet zrzesza ekspertów ds. konkurencji ze wszystkich krajów członkowskich i partnerskich OECD.

Ponadto UOKiK od wielu lat bierze aktywny udział w wydarzeniach o charakterze międzynarodowym. Od 1 lipca 2023 r. do 30 czerwca 2024 r. UOKiK sprawował przewodnictwo w Międzynarodowej Sieci Ochrony Konsumentów (ICPEN), w ramach którego nadawał kierunek pracom sieci i inspirował globalne działania służące ochronie konsumentów. Urząd zorganizował dwie konferencje dla członków sieci ICPEN – pierwszą w Warszawie (4-6 października 2023 r.), a kolejną w Gdańsku (6-10 maja 2024 r.) wraz ze Spotkaniem Wysokiego Szczebla oraz Warsztatami Dobrych Praktyk.

Urząd realizował również projekty w ramach inicjatyw współpracy rozwojowej realizowanej dla krajów kandydujących do UE lub rozwijających się. Programy realizowane były ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Unii Europejskiej. Beneficjentami działań UOKiK były instytucje z Ukrainy, Mołdawii, Albanii, Gruzji oraz Kenii.

Edukacja

2024 to kolejny rok pełen działań informacyjno-edukacyjnych UOKiK realizowanych poprzez serwisy www i social media, kampanie społeczne, publikacje, interaktywne narzędzia, konkursy, finansowanie projektów realizowanych przez organizacje konsumenckie oraz współpracę z mediami i instytucjami. W czterech kanałach w social media (X, Instagram,  Youtube, Facebook) Urząd miał 62 tys. obserwujących, a zamieszczane posty miały ok. miliona wyświetleń.

Rok 2024 to 165 komunikatów prasowych i ponad 80 tys. publikacji o UOKiK w mediach, ponad 12 mln odsłon serwisów UOKiK – nowej strony uokik.gov.pl, serwisów tematycznych, mapy paliw oraz kalkulatorów online, m.in. oprocentowania kredytu hipotecznego i zwrotu z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu.

Prezes UOKiK przeprowadził dwie kampanie społeczne „Sprawdź, czy Cię stać!” z viralowym spotem i „Inwestujesz? Daj sobie czas. Sprawdzaj, czytaj, pytaj!”, wsparte przez 400 partnerów. Urząd przyznał również  800 tys. zł dotacji na 2 projekty edukacyjne dla młodych konsumentów w latach 2024–2025 realizowane przez wyłonione w konkursie dla organizacji pozarządowych.

Ponadto Prezes UOKiK przeprowadził dwie inicjatywy dla studentów: konkurs na najlepszą pracę magisterską oraz warsztaty Summer Camp UOKiK ’24.

Zobacz kluczowe informacje i dane liczbowe dotyczące UOKiK w 2024 r.





Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Niedozwolone w płynach zimowych – kontrola Inspekcji Handlowej

  • Sprawdziliśmy zawartość alkoholu – metanolu – w 50 produktach do szyb samochodowych. W sześciu stężenie było za duże.
  • Metanol jest silnie trujący. Jego dozwolona ilość w płynach zimowych i odmrażaczach dostępnych dla konsumentów jest bardzo ograniczona.
  • Czyste i przejrzyste szyby w autach to bezpieczeństwo kierowców i pasażerów. Używaj środków dostosowanych do warunków atmosferycznych. Zwracaj uwagę na ich temperaturę zamarzania.
Wypowiedź Rzeczniczki Prasowej UOKiK Małgorzaty Cieloch



Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Energia czysta, ale umowy już niekoniecznie. Prezes UOKiK reaguje na niedozwolone klauzule

  • Marzyłeś o eko-rewolucji w domu? Zamiast tego była umowa jak prawny labirynt?
  • Prezes UOKiK wydał decyzje wobec dwóch spółek z sektora OZE. Nakazał zmianę niedozwolonych postanowień i nałożył kary finansowe – łącznie prawie 3 mln zł.
  • Zakwestionowane klauzule umożliwiały m.in. wyłączenie odpowiedzialności przedsiębiorcy za błędy montażowe, jednostronne zmiany istotnych warunków umowy czy nakładanie na konsumentów wysokich kar. 

Do UOKiK wpływały skargi na spółki Polska Energia Grupa Kapitałowa oraz Am Eco Energy, które oferują konsumentom usługi związane z montażem i sprzedażą instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz innych systemów grzewczych. Prezes Urzędu zweryfikował praktyki przedsiębiorców i wydał dwie decyzje, w których wykazał, że spółki stosowały we wzorcach umów klauzule abuzywne.

– Rynek odnawialnych źródeł energii rozwija się dynamicznie i dla wielu konsumentów jest szansą na obniżenie rachunków za prąd czy ogrzewanie. Niestety, część przedsiębiorców wykorzystuje rosnący popyt, próbując narzucić klientom niekorzystne warunki w umowach. Dlatego tak istotne jest, by chronić konsumentów i zapewnić uczciwe zasady współpracy – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Niedozwolone klauzule

Spółki stosowały nieprecyzyjne postanowienia, które umożliwiały im dowolne kształtowanie kluczowych warunków umowy. Były wśród nich m.in. klauzule wyłączające ich  odpowiedzialność za uszkodzenia dachu czy ścian podczas montażu, mimo że – jako profesjonalni instalatorzy – przedsiębiorcy powinni ponosić konsekwencje błędów. Zakup instalacji mógł wiązać się z koniecznością pokrycia kosztów napraw przez konsumentów. Prezes UOKiK zakwestionował również klauzule zezwalające na bezpodstawne przesuwanie terminów instalacji czy zmianę urządzeń na inne modele, często bez odpowiedniego uzasadnienia i uzgodnienia z konsumentem. Wiele z tych warunków utrudniało klientom odstąpienie od umowy, nawet w przypadku znacznego przedłużania się montażu czy istotnych zmian pierwotnych ustaleń. Uwagę UOKiK zwróciły również surowe kary umowne, które obowiązywały konsumentów. Firmy nakładały je np. za „utrudnianie montażu” – bez sprecyzowania, na czym mogłoby ono polegać. Jednocześnie spółki nie przewidywały porównywalnych sankcji  w przypadku opóźnień lub usterek, za które same ponosiły odpowiedzialność. W niektórych umowach znalazły się także klauzule mogące zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich roszczeń i składania reklamacji. Spółki zaznaczyły w nich, że klient poniesie koszty takiego działania, jeśli przedsiębiorca uzna reklamację za „nieuzasadnioną”. Przy czym postanowienia te nie definiują w jakiej sytuacji mogłoby się tak wydarzyć.

Sankcje za bezprawne postanowienia

Prezes UOKiK uznał postanowienia wzorców umów stosowane przez obydwie spółki za niedozwolone i zakazał ich wykorzystywania. Jednocześnie na Polska Energia Grupa Kapitałowa nałożono kary finansowe przekraczające 2,8 mln zł, natomiast na Am Eco Energy ponad 54 tys. zł. Decyzja zawiera również tzw. obowiązek informacyjny, zobowiązujący przedsiębiorców do poinformowania klientów o szczegółach niedozwolonych postanowień, aby zapewnić pełną przejrzystość i ułatwić dochodzenie roszczeń.

Decyzje Prezesa UOKiK wobec spółek Polska Energia Grupa Kapitałowa i Am Eco Energy nie są prawomocne. Przedsiębiorcy odwołali się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Rady dla konsumentów

Dopasuj instalację OZE do swoich potrzeb i możliwości finansowych

  • Niewłaściwie dobrana pompa ciepła zainstalowana w słabo izolowanym budynku może nie dogrzać pomieszczeń lub być bardzo droga w eksploatacji
  • Pamiętaj, że pompa ciepła energię elektryczną do ogrzania domu zużywa zimą, kiedy instalacja fotowoltaiczna generuje najmniejsze ilości prądu

Porównaj oferty różnych dostawców

  • Nieuczciwi sprzedawcy mogą znacznie zawyżać ceny w stosunku do cen rynkowych

Pamiętaj o zasadzie ograniczonego zaufania w relacjach z odwiedzającymi Cię przedstawicielami handlowymi

  • Ulotki imitujące zawiadomienia urzędowe? Zapewnienia o współpracy z organami administracji państwowej? Zawsze sprawdzaj wiarygodność informacji
  • Wyliczenia potencjalnych korzyści finansowych przedstawiane przez przedstawicieli handlowych mogą nie odpowiadać rzeczywistości 
  • Twój email może służyć do zawarcia umowy kredytowej - nigdy nie zgadzaj się na tworzenie dla Ciebie przez przedstawiciela handlowego konta poczty elektronicznej (email); nie pozwalaj, aby przedstawiciel obsługiwał Twoją pocztę elektroniczną lub Twój telefon
  • Przekazanie kodów jednorazowych, które możesz otrzymać SMS-em w trakcie spotkania z przedstawicielem może spowodować, że zaciągniesz pożyczkę w znacznej wysokości
  • Jeśli przedstawiciel handlowy wywiera presję, aby zawrzeć umowę już na pierwszym spotkaniu – bezpieczniej zakończyć spotkanie bez składania jakichkolwiek podpisów

Przed podpisem umowy sprawdź, czy umowa bądź oferta będąca jej częścią zawiera:

  • markę, model i moc wszystkich oferowanych komponentów instalacji
  • zakres koniecznych prac instalacyjnych
  • termin wykonania
  • całkowitą cenę
  • warunki gwarancji
  • uprawnienie do odstąpienia od umowy w przypadku zawarcia jej poza lokalem przedsiębiorstwa (lub na odległość – przez telefon, Internet)

Zawsze dopilnuj, że otrzymasz swój egzemplarz umowy

Jeśli podpisałeś umowę poza lokalem przedsiębiorstwa (np. w domu) - masz prawo w terminie 14 dni od zawarcia odstąpić od niej bez ponoszenia kosztów, a jeśli umowa dotyczy sprzedaży rzeczy (elementów instalacji) – termin na odstąpienie liczy się od dnia dostawy ostatniego elementu

  • Wizyta przedstawiciela nie była umówiona? Możesz odstąpić od umowy w ciągu 30 dni

Nie spiesz się z decyzją i zwracaj uwagę, co podpisujesz. Niektóre zapisy w umowach mogą ograniczać Twoje prawa

  • Żądanie rozpoczęcia wykonywania usługi przed upływem terminu na odstąpienie od umowy może wykluczyć możliwość odstąpienia od niej bez ponoszenia kosztów, nawet jeśli umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa

Przed zawarciem umowy na sprzedaż i montaż instalacji OZE:

  • Powinieneś otrzymać niezbędną dokumentację techniczną charakteryzującą parametry pracy oferowanych urządzeń, np. ich efektywność energetyczną
  • Wymagaj na piśmie od sprzedawcy przedstawienia wyników audytu przedmontażowego z rzetelną analizą efektywności pracy proponowanej instalacji po jej zamontowaniu (np. średnioroczna przewidywana ilość generowanej energii elektrycznej przez instalację fotowoltaiczna lub wiatrową, średnioroczne zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła itp.)

Masz wątpliwości co do uczciwości zapisów proponowanej umowy lub problemy z jej realizacją?

  • Możesz uzyskać bezpłatną pomoc u Rzecznika Konsumentów w swoim mieście lub powiecie



Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Podróż w nieznane - ponad 20 mln kary dla Exim

  • Inny hotel, brak basenu i klimatyzacji w pokoju – takie zmiany mogą zepsuć wymarzony urlop.
  • Biuro podróży Exim wprowadzało jednostronne zmiany w warunkach wycieczek bez podstawy w umowie.
  • Ponadto nie informowało turystów o możliwości bezkosztowego rozwiązania umowy w przypadku zmiany istotnych postanowień.
  • Prezes UOKiK nałożył na Exim ponad 20 mln zł kary.

Spółka Exim, znana konsumentom pod nazwą Exim Tours, zajmuje się organizowaniem wycieczek turystycznych. Do UOKiK docierały sygnały, że Exim może stosować praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że spółka bezprawnie wprowadzała jednostronnie zmiany w warunkach wycieczek, nie mając do tego podstaw w zawartej z konsumentem umowie. Modyfikacje obejmowały między innymi zmianę hotelu, brak klimatyzacji w obiekcie czy wyłączenie basenu z użytku. Ponadto nie informowała konsumentów o możliwości bezkosztowego rozwiązania umowy, a także wprowadzała w błąd do co warunków uzyskania uzasadnienia wysokości opłaty za odstąpienie od umowy.

Bezprawne praktyki

Kupując wycieczkę w biurze podróży, konsument oczekuje, że warunki na jakie się zdecydował, będą spełnione przez organizatora. W określonych sytuacjach prawo dopuszcza modyfikację warunków umowy. Aby organizator turystyki mógł dokonywać w sposób jednostronny nieznacznych zmian warunków umownych, konieczne jest, aby zastrzegł dla siebie w umowie takie uprawnienie.

W przypadku umów, które stosowało biuro podróży Exim, takiej klauzuli nie było. W związku z tym wszelkie zmiany warunków umownych spółka Exim powinna wprowadzać za zgodą klienta, co nie miało miejsca. W efekcie konsumenci, którzy nie godzili się na zmiany i rezygnowali z wyjazdów, byli niesłusznie obciążani opłatami za odstąpienie od umowy.

Ponadto biuro podróży nie udzielało konsumentom pełnej informacji, powiadamiając ich o propozycji wprowadzenia do umowy zmian o charakterze znaczącym. W sytuacji, gdy organizator proponuje konsumentowi istotną modyfikację warunków kontraktowych (np. zmianę terminu wycieczki, miejscowości zakwaterowania), powinien jednocześnie poinformować o prawie do rezygnacji  i zwrocie wszystkich wpłaconych środków. Ponadto organizator musi poinformować konsumenta, że brak udzielenia w terminie odpowiedzi na propozycję zmiany umowy również będzie skutkował jej rozwiązaniem i zwrotem wpłaconych pieniędzy. W kierowanych przez Exim powiadomieniach tych informacji zabrakło. Konsumenci dowiadywali się, że albo mogą zmianę przyjąć, albo zrezygnować z wyjazdu i przyjąć voucher bądź inną wycieczkę z oferty. Takie działanie wprowadzało konsumentów w błąd poprzez stosowanie procedur, które zachęcały do akceptacji proponowanej zmiany bądź do wyboru bonów zamiast uzyskania zwrotu w formie pieniężnej.

Prezes UOKiK zakwestionował również bezprawne praktyki Exim wobec klientów, którzy sami rezygnowali z wykupionego wyjazdu, obejmującego przelot samolotem rejsowym. Zgodnie z przepisami, jeżeli klient odstępuje od umowy przed rozpoczęciem wycieczki, wówczas organizator turystyki ma prawo do obciążenia go opłatą za rezygnację. Wysokość takiej wynika z treści umowy albo jest ustalana w sposób zindywidualizowany. W przypadku opłaty wyliczanej indywidualnie konsument ma prawo żądać od organizatora uzasadnienia jej wysokości. Exim uznał, że z takim żądaniem konsument powinien wystąpić w ciągu 7 dni od zakończenia wycieczki. Nie miało to żadnych podstaw prawnych, a mogło być uciążliwe w przypadku dochodzenia roszczeń.

Działania naprawcze

– Konsumenci muszą mieć pewność, że warunki umów, które podpisują, będą przestrzegane. Kupując zorganizowany wyjazd nie mogą czuć się jak podróżujący w nieznane. Niedopuszczalne jest wprowadzanie jednostronnych zmian w warunkach wycieczek bez podstawy w umowie, brak rzetelnych informacji o prawach konsumentów, w tym o możliwości bezkosztowego rozwiązania umowy w przypadku zmiany istotnych postanowień. Działania Exim ograniczały prawa konsumentów i podważały ich zaufanie do spółki – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Spółka zaniechała kwestionowanych przez Prezesa UOKiK praktyk. Decyzja nie jest prawomocna, biuro podróży odwołało się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Po uprawomocnieniu, spółka Exim poinformuje konsumentów o treści decyzji i zwróci niesłusznie pobrane opłaty za odstąpienie od umowy. Klienci, którzy nie wykorzystali otrzymanych voucherów lub nie skorzystali z zastępczych wydarzeń, będą również mogli żądać zwrotu pieniędzy.

Porady dla konsumentów

Biuro podróży przed rozpoczęciem imprezy turystycznej może dokonać jednostronnie zmian w umowie jedynie wówczas, gdy umowa przewiduje taką możliwość, zmiana ma charakter nieznaczny, biuro poinformuje o zmianie w jasny sposób. Tego rodzaju zmiany nie wymagają akceptacji klienta.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku zmian o charakterze znaczącym, wówczas możemy:

  • zaakceptować zmiany (z odzyskaniem różnicy w cenie, jeżeli zmiany prowadzą do obniżenia jakości lub kosztów imprezy turystycznej),
  • odstąpić od umowy bez konieczności ponoszenia opłat za rezygnację.

Decyzja o wyborze jednej z opcji zależy wyłącznie od konsumenta.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Fair play dla rynku i konsumentów – działania UOKiK w ramach prezydencji Polski w Radzie UE

  • Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej stwarza nowe możliwości w obszarze ochrony konkurencji i konsumentów.
  • Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wraz z ekspertami z europejskich sieci ochrony konsumentów będzie rozmawiać o priorytetach w zakresie ochrony konsumentów na poziomie unijnym.
  • Europejski Dzień Konkurencji z udziałem wiceprzewodniczącej KE, Teresy Ribery, skupi się na globalnych wyzwaniach wolnego rynku.

Wraz z początkiem roku Polska objęła półroczne przewodnictwo w Radzie UE. Oznacza to m.in., że będzie koordynować prace unijnych instytucji w wybranych obszarach, reprezentować Radę przed Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim oraz organizować kluczowe wydarzenia w kraju.  UOKiK od początku roku przewodniczy w Radzie pracom grupy roboczej do spraw konkurencji oraz grupy roboczej do spraw ochrony konsumentów i informacji. W gronie przedstawicieli wszystkich państw członkowskich prowadzi negocjacje nad aktami prawnymi mającymi na celu ochronę konsumentów, a także inicjuje dyskusje na tematy związane z ochroną konkurencji i pomocą publiczną.

- W trakcie polskiej prezydencji chcemy inicjować dyskusje na temat rozwiązań, które pozwolą wzmocnić konkurencję na rynku europejskim i pozycję konsumentów w obliczu dynamicznych zmian technologicznych. Temu służyć będą organizowane przez nas spotkania i konferencje – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Ochrona konsumentów i spotkanie sieci CPN/CPC

Skuteczna polityka ochrony konsumentów gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie jednolitego rynku, dlatego jest ważnym punktem programu kolejnych prezydencji, w tym polskiej. Z inicjatywy UOKiK 26 marca na Wspólnym Spotkaniu Wysokiego Szczebla Sieci CPN i CPC, które odbędzie się  w Warszawie, eksperci z całej UE omówią zagadnienia związane m.in. z ochroną konsumentów w kontekście dynamicznych zmian na rynku cyfrowym. Dyskusja dotyczyć będzie także ustalania priorytetów w obszarze ochrony konsumentów na kolejne lata, sposobów usprawnienia egzekwowania prawa konsumenckiego, ochrony wrażliwych grup, a także promowania świadomej konsumpcji. 

Sieci Polityki Ochrony Konsumentów (CPN – Consumer Policy Network) i Współpracy w obszarze Ochrony Konsumentów (CPC – Consumer Protection Cooperation) stanowią główne fora współpracy państw członkowskich na poziomie unijnym w zakresie ochrony konsumentów. Wspólne spotkanie tych Sieci, które zazwyczaj pracują osobno, organizowane w Warszawie przez polską prezydencję, wynika z wagi tematów obecnych w agendzie unijnej, zwłaszcza prac nad Agendą Konsumencką 2030.

Europejski Dzień Konkurencji (EDK)

Warszawa będzie również gospodarzem Europejskiego Dnia Konkurencji, który odbędzie się 26 maja. Wydarzenie to, organizowane pod hasłem „Ewolucja prawa konkurencji: dostosowanie do bieżących zmian w polityce i globalnych wyzwań” („The evolution of competition law: adapting to current policy shifts and global challenges”) będzie okazją do omówienia aktualnych wyzwań w obszarze konkurencji – zarówno w skali europejskiej, jak i globalnej. Gościem specjalnym EDK będzie Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Teresa Ribera, która przedstawi perspektywę nowej KE na rozwój polityki konkurencji i jej roli we wzmacnianiu konkurencyjności Europy na rynkach światowych.

W trakcie EDK dyskusje skupią się m.in. na kierunkach rozwoju polityki konkurencji i innowacyjnym podejściu do egzekwowania przepisów antymonopolowych, opartym na analizie danych i elastycznych narzędziach interwencji. Będzie to też okazja do wymiany doświadczeń między organami ochrony konkurencji z państw członkowskich na temat stosowania prawa konkurencji w nowych obszarach. W trakcie wydarzenia odbędzie się dyskusja z udziałem wybitnych ekspertów w obszarze ewolucji prawa konkurencji w ciągu ostatnich 30 lat oraz możliwych scenariuszy na przyszłość.

Bezpieczeństwo i transformacja cyfrowa

W trakcie polskiej prezydencji UOKiK zwróci szczególną uwagę na sektory strategiczne, takie jak np. energetyka. Wzmacnianie bezpieczeństwa gospodarczego UE obejmie m.in. monitorowanie rynku energii w celu zapobiegania praktykom monopolistycznym. W dobie rosnącej roli technologii cyfrowych UOKiK uczestniczy też w pracach nad regulacjami dotyczącymi sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i zwalczania dezinformacji.

Aktualne informacje o wydarzeniach związanych z prezydencją można znaleźć na stronie internetowej prezydencji.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Nieuczciwe praktyki na pokazach – dwie decyzje Prezesa UOKiK

  • Konsumenci byli zapraszani na spotkania pod fałszywym pretekstem, wprowadzani w błąd odnośnie nagród i odstąpienia od umowy, a ich pieniądze nie były zwracane.
  • Tak działały firmy Med Professional i Medical Factory, organizujące pokazy handlowe w całym kraju.
  • Prezes UOKiK nałożył ponad 700 tys. zł. kary na każdą ze spółek i łącznie pół miliona złotych na osobę zarządzającą obiema firmami.

Akcje społeczne mające na celu ratowanie miejsc pracy, spotkania wspierające polską gospodarkę, działania przybliżające znajomość polskich marek lub wydarzenia z okazji promocji nowej sieci sklepów AGD i RTV. Wachlarz nieprawdziwych pretekstów, pod jakimi firma Med Professional z Wysogotowa zapraszała na organizowane przez siebie w całym kraju pokazy handlowe, był szeroki. Telemarketerzy dzwoniący na zlecenie spółki bezpodstawnie wzmacniali swój przekaz, powołując się na Fundację Reklamy Społecznej lub Ogólnopolską Akcję Polska Przedsiębiorcom. Umawiali konsumentów po odbiór prezentów: np. tabletu, laptopa, telewizora. Również w trakcie trwającego pokazu wprowadzali uczestników w błąd, sugerując, że dostaną upominki, że zostali wyłonieni w loterii albo wytypowani do nagrody specjalnej i trafi do nich mata masująca czy robot kuchenny. W rzeczywistości warunkiem otrzymania czegokolwiek był zakup któregoś z prezentowanych produktów, po znacznie zawyżonej cenie.

Podobnie działała inna firma, zarządzana przez tę samą osobę – Medical Factory z Wysogotowa. Konsumenci otrzymywali zaproszenie na bezpłatne badania wzroku lub spotkanie, m.in. po odbiór telewizora, tabletu czy laptopa będących np. formą promocji rzekomo nowo otwartej firmy. W rzeczywistości były to pokazy handlowe - badania nie były przeprowadzane, a upominki nie zawsze odpowiadały zapewnieniom (np. zamiast laptopa wręczano zabawkę dla dzieci - tablet z rysikiem).

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał dwie decyzje, w których nałożył na obie spółki oraz osobę, która nimi zarządzała łącznie prawie dwa miliony złotych kary.

Loteryjna pułapka i inne sztuczki

- Konsumentom trudno zorientować się, że wbrew informacjom telefonicznym, spotkania mają charakter pokazu handlowego nakierowanego wyłącznie na sprzedaż towarów znajdujących się w aktualnej ofercie spółki. Tymczasem, przedsiębiorcy mają obowiązek dostarczyć konsumentom jasnej, rzetelnej informacji i nie mogą wprowadzać w błąd co do prawdziwego celu zaproszeń – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Spółki wykorzystywały różne techniki manipulacyjne. Istotny był element zaskoczenia, stworzenia poczucia bycia wybranym, a nawet posiadania wpływu na rzekome nagrody np. wybór ich koloru. Podczas pokazów na konsumentach wymuszany był pośpiech przy podejmowaniu decyzji zakupowych, pomimo że nie dostawali konkretnych i prawdziwych informacji, na co się godzą i co w rzeczywistości podpisują.

W jednej ze skarg czytamy „Do zawarcia umowy doszło w wyniku losowania kremów i nagrody specjalnej, którą ja wraz z żoną wylosowałem. Rzekomo wylosowaliśmy wszystkie artykuły znajdujące się na stole, ale nie mówili, że mam za to zapłacić. Euforia związana z wylosowaniem nagrody zwłaszcza maty masującej spowodowała brak czujności i zgodę na wpłatę 50 zł, a dopiero po powrocie do domu wyczytałem z 1 egz. dokumentu umowy jaki otrzymałem, że za to zapłacę ok. 10000 zł w ratach mimo, że umowy kredytowej nie otrzymałem” (skarga na Med Professional).

W kolejnej: „W trakcie pokazu otrzymałam wiadomość, że „wylosowałam” i „wygrałam matę masującą (podano wartość 11900 zł) oraz 3 prezenty: odkurzacz bezprzewodowy, oczyszczacz powietrza i pas bezprzewodowy. Poproszono mnie o dowód osobisty i legitymację emeryta. Byłam zaaferowana wygraną. Byłam w amoku, jeszcze nigdy nic nie wygrałam. Pan był bardzo miły. Nie wiedziałam jaką grę prowadzi” (skarga na Medical Factory).

Rezygnacja? Mamy problem

Spółki wprowadzały w błąd także w zakresie prawa do odstąpienia od zawartej umowy. Konsumenci, którzy chcieli zrezygnować z zakupu, dowiadywali się, że mogą jedynie zawrzeć aneks obniżający kwotę do zapłaty i zwrócić tylko część towarów. Czasami nie otrzymywali żadnego wytłumaczenia, dlaczego zwrot nie jest możliwy, a innym razem byli informowani, że będą musieli zapłacić za otrzymane upominki. Miało to na celu odwiedzenie ich od rezygnacji z zawartych umów.

Konsumentom, którzy jednak skutecznie odstąpili od umowy, przedsiębiorcy nie zwracali wpłaconych kwot, mimo takiego obowiązku wynikającego z art. 32 ustawy o prawach konsumenta.

W przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, a taki model działania prowadziły spółki Med Professional i Medical Factory, prawo odstąpienia od umowy jest podstawowym uprawnieniem konsumentów. Mają oni na to zawsze 14 dni. Przedsiębiorca powinien niezwłocznie, nie później niż w terminie kolejnych 14 dni od otrzymania oświadczenia konsumenta, zwrócić dokonane przez niego płatności. Co więcej, dzięki dyrektywie Omnibus, obowiązuje zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki oraz zakaz przyjmowania płatności przed terminem na odstąpienie od umowy - przy pokazach, wycieczkach i nieumówionych wizytach u konsumenta.

Kary nie tylko dla spółek

Prezes UOKiK nakazał spółkom natychmiast zaprzestać stosowania zakwestionowanych praktyk. Po uprawomocnieniu się decyzji przedsiębiorcy będą musieli również poinformować o niej wszystkich konsumentów, z którymi zawarli umowy sprzedaży poza lokalem. Podobnie jak o zwrocie pieniędzy, w przypadku skutecznie złożonej rezygnacji z umowy.

Kara nałożona na spółkę Med Professional to ponad 744 tys. zł (744 514 zł), na Medical Faktory ponad 719 tys. zł (719 660). W związku z umyślnym dopuszczeniem do naruszeń prawa, finansowa sankcja w wysokości po 250 tys. zł (łącznie 500 tys. zł) objęła także osobę zarządzającą spółkami - Roberta Piotra Kaczmarka.

Od decyzji przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Prezes UOKiK stale monitoruje i weryfikuje działania firm prowadzących pokazy handlowe, w przypadku nieuczciwych przedsiębiorców zawiadamia prokuraturę (tak było również w przypadku Med Professional i Medical Factory) oraz wszczyna postępowania.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Zatory płatnicze – rok pełen wyzwań

  • Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął 8 nowych postępowań wobec spółek, które nie płaciły swoim kontrahentom.
  • Wystosował również wystąpienia miękkie do 21 przedsiębiorców.
  • W całym 2024 r. wszczął 31 postępowań antyzatorowych i wystąpił do 79 podmiotów z wezwaniem do zmiany praktyk płatniczych.

Prezes UOKiK wszczął osiem nowych postępowań w sprawach nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych przez spółki: Gemini Apps, Colian Logistic, Nivea Polska, Stellantis Gliwice, Coty Eastern Europe, SPX Flow Technology Poland, Moto-Truck, Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Meliorex.

Działania antyzatorowe

- Naszym podstawowym narzędziem przeciwdziałania nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych są prowadzone przez postępowania antyzatorowe. W ich efekcie nakładane są administracyjne kary pieniężne na podmioty, które zalegają z płatnościami wobec swoich kontrahentów. W 2024 r. wszcząłem 31 postępowań – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Interwencje miękkie

Prezes UOKiK nie przestaje również interweniować na poziomie działań miękkich u kolejnych podmiotów, których dyscyplina płatnicza budzi wątpliwości i może wskazywać na ryzyko powstania zatorów płatniczych.

W pismach, które mają odformalizowany charakter, Prezes Urzędu komunikuje spółkom zauważone nieprawidłowości w obszarze ich praktyk płatniczych. Jednocześnie – działając z zamiarem zdyscyplinowania przedsiębiorców – poucza ich o możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach w przypadku braku zauważalnej poprawy. Wystąpienia miękkie wpisują się w szeroko pojętą prewencję, kształtując świadomość i kulturę płatniczą przedsiębiorców oraz umożliwiając zmianę ich praktyk bez konieczności wszczęcia postępowania. Pod koniec roku Prezes UOKIK zawiadomił kolejnych 21 spółek o zauważonych wątpliwościach co do terminowego regulowania zobowiązań. Od początku 2024 r. wystąpienia miękkie otrzymało 79 przedsiębiorców.

Zawiadomienia od przedsiębiorców

W celu zwalczania zatorów płatniczych, Prezes UOKiK aktywnie monitoruje rynek korzystając z różnorodnych źródeł informacji – zarówno tych powszechnie dostępnych jak i własnych analiz.

Źródłem informacji stanowiących podstawę przeprowadzenia analizy prawdopodobieństwa wystąpienia opóźnień są również zawiadomienia wpływające do UOKiK od podmiotów, które podejrzewają, że stały się ofiarą zatorów płatniczych.

W 2024 r. Prezes Urzędu rozpatrzył 28 zawiadomień dotyczących podejrzenia wystąpienia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.

Jakie kary grożą przedsiębiorcom?

Zatory płatnicze to negatywne zjawisko rynkowe, które powstaje gdy przedsiębiorcy nie otrzymują na czas swoich należności od kontrahentów. Nagromadzone zadłużenia przechodzą na kolejne podmioty powiązane we wzajemnych relacjach handlowych, niekorzystnie wpływając na płynność finansową całego otoczenia biznesowego.

Do nadmiernego opóźniania się ze spełnieniem świadczeń pieniężnych dochodzi, gdy w okresie trzech kolejnych miesięcy suma wartości wszystkich świadczeń pieniężnych niespełnionych lub spełnionych po terminie przez dany podmiot wynosi co najmniej 2 mln zł. W przypadku stwierdzenia w toku postępowania, że takie opóźnienia w płatnościach wystąpiły, Prezes UOKiK nakłada na przedsiębiorcę administracyjną karę pieniężną, której wysokość uzależniona jest przede wszystkim od kwoty przeterminowanych płatności oraz długości opóźnień w zapłacie.

Wysokość kary jest ustalana dwuetapowo. W pierwszym etapie wyliczana jest maksymalna kara pieniężna na podstawie wzoru podanego w ustawie antyzatorowej. W drugim etapie Prezes UOKiK może zmniejszyć karę pieniężną  w oparciu o dodatkowe okoliczności wymienione w Ustawie.  Prezes UOKiK bierze pod uwagę nie tylko wartość przeterminowanych płatności i długość opóźnień, lecz również wagę i okoliczności naruszenia, działania podjęte przez przedsiębiorcę z własnej inicjatywy w celu zaprzestania naruszenia oraz współpracę z Urzędem w toku postępowania.

Wejdź na stronę poświęconą zatorom płatniczym

Czym są zatory płatnicze, kiedy może zająć się nimi Prezes Urzędu, jak można zgłosić przedsiębiorcę nie wywiązującego się z zobowiązań i kto może to zrobić? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz na stronie https://uokik.gov.pl/zatory-platnicze.




Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.

Rozkminka kominka – kontrola Inspekcji Handlowej

  • Świadomy wybór – nie tylko odpowiedniego kominka. Dzięki pełnym informacjom możesz porównać modele, zastanowić się i kupić ten bezpieczny i dopasowany do Twoich potrzeb.
  • Skontrolowaliśmy dokumentację i oznakowanie 26 modeli ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe – kóz i kominków. Zakwestionowaliśmy 14 z nich.
  • Główne nieprawidłowości: brak etykiety efektywności energetycznej, nieprawidłowo sporządzona karta produktu lub jej brak.


Link do pełnej treści artykułu wraz z plikami do pobrania, na stronie UOKiK.